Jednym z pomysłów na własny biznes jest otworzenie i prowadzenie sklepu spożywczego. Taka działalność nie wymaga posiadania dodatkowych kwalifikacji. W zasadzie sklep może prowadzić każdy, chociaż chęci i umiejętności związane z prowadzeniem własnej działalności są pożądane.
Do otworzenia i prowadzenia sklepu nie potrzeba żadnych dodatkowych zezwoleń poza małymi wyjątkami, jak np.: przy sprzedaży alkoholu, gdzie konieczne jest uzyskanie koncesji. Pewne wymagania dotyczą również sprzedaży żywności.
Sprzedaż żywności – wymagania
Otworzenie sklepu spożywczego wymaga zgody Państwowej Inspekcji Pracy szczebla powiatowego. Przedsiębiorca musi wystąpić do tej instytucji z wnioskiem o zatwierdzenie zakładu jeszcze przed rozpoczęciem działalności zgodnie ze wzorem określonym w załączniku nr 3 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2007 roku w sprawie wniosków dokumentów dotyczących rejestracji i zatwierdzania zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność podlegających urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Obowiązujące w Polsce przepisy wymagają, aby każdy zakład, który wprowadza do obrotu żywność został wpisany do rejestru zakładów w związku z urzędowymi kontrolami przeprowadzanymi przez Państwową Inspekcję Sanitarną w trakcie jego działalności. Żywność sprzedawana w sklepie musi być odpowiednio oznaczona. Muszą na niej znaleźć się wyraźne, czytelne i dobrze widoczne etykiety, na których będą podane informacje dotyczące składu, dodatków, składników zastępczych i alergenach, a także wartości odżywcze.
Wymagania dotyczące lokalu
Pomieszczenia przeznaczone do sprzedawania oraz przechowywania żywności muszą spełniać określone wymagania:
maszyny oraz urządzenia mające styczność ze środkami spożywczymi muszą posiadać atest Państwowego Zakładu Higieny
elementy robocze urządzeń, jak blaty stołów, czy lady muszą być w dobrym stanie technicznym, nie mogą mieć żadnych uszkodzeń, pęknięć i zarysowań
umywalka do mycia rąk musi mieć doprowadzoną ciepłą i zimną wodę, dodatkowo mydło oraz jednorazowe ręczniki lub suszarkę do rąk
wyposażenie w sprzęt do utrzymania w czystości pomieszczeń i wyposażenia
zapas środków do mycia i dezynsekcji przechowywane w oddzielnych szafach w oryginalnych, oznakowanych opakowaniach.
Osoby mające styczność ze sprzedawaną żywnością – wymagania
Osoby, które mają bezpośredni kontakt z żywnością i wykonują pracę związaną z obrotem żywności muszą być zdrowe oraz posiadać potwierdzone orzeczenie lekarskie wydawane na podstawie przepisów ustawy o chorobach zakaźnych i zakażeniach. Każda taka osoba musi mieć aktualną książeczkę wydaną przez Sanepid na podstawie przeprowadzonego badania z trzech próbek kału w powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej.
Sprzedaż alkoholu – wymagania
Sprzedaż alkoholu w sklepie spożywczym wymaga posiadania zezwolenia na jego handel, tzw. koncesji. W zależności od rodzaju sprzedawanego alkoholu wydawane są różne zezwolenia:
do 4,5% zawartości alkoholu oraz na piwo
od 4,5% do 18% zawartości alkoholu z wyłączeniem piwa
powyżej 18% zawartości alkoholu.
Jeżeli sprzedaż alkoholu prowadzona jest hurtowo, to zezwolenie wydaje marszałek województwa (napoje alkoholowe o zawartości alkoholu do 18%) lub minister właściwy do spraw gospodarki (napoje alkoholowe o zawartości alkoholu powyżej 18%). W przypadku sprzedaży detalicznej jeżeli alkohol ma być spożywany poza miejscem sprzedaży, to osobą właściwą do wydania zezwolenia jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na lokalizację punktu sprzedaży. Zezwolenie wydawane jest na czas określony nie krótszy niż 2 lata. Jego wydanie wiąże się z opłatą.
Zakładanie sklepu – krok po kroku
1. Wybór formy działalności W pierwszej kolejności przedsiębiorca musi podjąć decyzję odnośnie formy prawnej. W zasadzie sklep spożywczy może być prowadzony w każdej formie wyłączając jedynie spółkę partnerską przeznaczoną tylko dla osób wykonujących wolny zawód. Dla osób otwierających sklep spożywczy przeznaczona jest:
jednoosobowa działalność gospodarcza – forma prowadzona przez jedną osobę będącą właścicielem. Przedsiębiorca ma prawo zatrudniać pracowników na podstawie umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych. Właściciel za zobowiązania firmy odpowiada całym swoim majątkiem
spółka cywilna – może ją założyć osoba, która chce wejść w spółkę przynajmniej z jeszcze jedną osobą, które będą dla siebie wspólnikami. Każdy ze wspólników zgłasza założenie spółki na formularzu CEIDG-1. Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej ani zdolności prawnej, dlatego w jej imieniu czynności te podejmują jej wspólnicy, którzy za zobowiązania spółki odpowiadają całym swoim majątkiem
Spółki handlowe regulowane są przepisami kodeksu spółek handlowych:
spółka jawna – spółka osobowa, którą mogą założyć przynajmniej 2 osoby będące dla siebie wspólnikami. Spółka nie ma osobowości prawnej, ale ma zdolność prawną. Wspólnicy odpowiadają za jej zobowiązania całym swoim majątkiem razem ze spółką
spółka komandytowa – spółka osobowa. Mogą ją założyć co najmniej 2 osoby, gdzie jedna z nich jest komplementariuszem, a druga komandytariuszem, który odpowiada za zobowiązania spółki jedynie do wysokości sumy komandytowej. Natomiast komplementariusz całym swoim majątkiem solidarnie z innymi komplementariuszami oraz ze spółką
spółka komandytowo-akcyjna – spółka osobowa z kapitałem. Tworzą ją co najmniej 2 osoby: komplementariusz i akcjonariusz. Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, a akcjonariusz pozbawiony jest odpowiedzialności. Ryzykuje utratą kapitału wniesionego do spółki. Wymagany kapitał zakładowy w wysokości co najmniej 50 000 zł
spółka z o. o. – spółka kapitałowa do założenia, której nie potrzeba więcej osób. Wystarczy jedna. Spółka posiada osobowość prawną i dlatego za zobowiązania odpowiada z własnego majątku. Wspólnicy wyłączeni są z odpowiedzialności. Do założenia wymagany jest kapitał zakładowy w wysokości co najmniej 5 000 zł
spółka akcyjna – spółka kapitałowa dla dużych firm, które planują wejście na giełdę. Do jej założenia wymagany jest kapitał zakładowy w wysokości co najmniej 100 000 zł.
2. Wybór formy opodatkowania Po wyborze formy prawnej przychodzi czas na formę opodatkowania dochodów. Przedsiębiorca ma do wyboru:
zasady ogólne – podstawowa forma opodatkowania dochodu, w której podatek obliczany jest wg skali podatkowej, 17% i 32%. Wybierając zasady ogólne przedsiębiorca może skorzystać z ulg podatkowych
podatek liniowy – stała stawka podatku dochodowego w wysokości 19% niezależna od wysokości osiągniętego dochodu. Podatek liniowy pozbawia większości ulg podatkowych
ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – forma opodatkowania przychodu bez możliwości odliczenia kosztów podatkowych. Stawka podatku zależy od rodzaju wykonywanej działalności gospodarczej. Przy sprzedaży handlowej jest to 3%
karta podatkowa – zryczałtowana forma opodatkowania. Kwota podatku nie jest stała i zależy od liczby mieszkańców miejscowości, w której prowadzona jest działalność oraz od liczby zatrudnionych pracowników. Karta podatkowa przewidziana jest dla przedsiębiorców prowadzących działalność wymienioną w art. 23 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Prowadzenie sklepu w formie spółki kapitałowej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT).
3. Kody PKD w działalności handlowej Przedsiębiorca zakładając działalność gospodarczą w postaci sklepu spożywczego musi prawidłowo określić kod PKD. W przypadku działalności handlowej dostępnych jest kilkanaście kodów, które zależą od zakresu handlu jaki ma być prowadzony w sklepie. Dla sklepu tradycyjnego dostępne są wymienione niżej kody PKD:
47.11.Z - sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych
47.19.Z – pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach
47.21.Z - sprzedaż detaliczna owoców i warzyw prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach
47.22.Z – sprzedaż detaliczna mięsa i wyrobów z mięsa prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach
47.23.Z – sprzedaż detaliczna ryb, skorupiaków i mięczaków prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach
47.24.Z – sprzedaż detaliczna pieczywa, ciast, wyrobów ciastkarskich i cukierniczych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach
47.25.Z – sprzedaż detaliczna napojów alkoholowych i bezalkoholowych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach
47.26.Z – sprzedaż detaliczna wyrobów tytoniowych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach
47.29.Z – sprzedaż detaliczna pozostałej żywności prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach.
Pozostałe kody dotyczące handlu związane są ze sprzedażą artykułów z branży elektronicznej, odzieżowej, obuwniczej, meblowej, budowlanej, zabawkowej, farmaceutycznej, medycznej, kosmetycznej, a także związanej ze sprzedażą artykułów dla zwierząt oraz roślinnych (sprzedaż kwiatów, roślin, nawozów itp.).
tradycyjne, stacjonarne biuro rachunkowe – współpraca odbywa się w sposób tradycyjny. Przedsiębiorca dostarcza dokumenty, a pracownicy biura dokonują rozliczenia. Dokumenty podatkowe przechowywane są w biurze. Księgowy reprezentuje też podatnika przed US i ZUS-em, składa deklaracje podatkowe oraz wykonuje inne czynności, do których został upoważniony
internetowe biuro rachunkowe – współpraca odbywa się za pośrednictwem Internetu. Przedsiębiorca po zapłacie abonamentu, ustaleniu loginu i hasła otrzymuje dostęp do programu i narzędzi, dzięki którym może wprowadzić dokumenty księgowe. Dodatkowo takie programy posiadają w pakiecie pakiet do fakturowania. Jest to opcja sporo tańsza w porównaniu z tradycyjnym biurem, czy zatrudnioną samodzielną księgową
samodzielny księgowy – przedsiębiorca zatrudnia księgowego u siebie w sklepie. Jednak jest to dość drogie rozwiązanie i opłaca się jedynie w przypadku dużych sklepów posiadających mnóstwo dokumentów do rozliczenia i sporą liczbę pracowników lub takich, które prowadzą pełną księgowość.
Decyzję o wyborze księgowości należy podjąć jeszcze przed zarejestrowaniem firmy, ponieważ informację o miejscu przechowywania dokumentów rachunkowych firmy należy podać we wniosku o wpis działalności.
5. Rejestracja działalności gospodarczej Przedsiębiorca, który chce prowadzić sklep spożywczy powinien zarejestrować działalność. Obecnie po spełnieniu określonych warunków dozwolona jest też działalność nierejestrowana, co oznacza, że nie ma konieczności rejestracji firmy jeżeli miesięczne dochody osiągane w prowadzonej działalności nie przekraczają 50% minimalnego wynagrodzenia. W 2021 roku jest to kwota 1 400 zł. W Polsce działalność gospodarczą rejestruje się w CEIDG lub w KRS (zależy od wybranej formy prawnej). Do CEIDG rejestrują się jednoosobowe działalności gospodarcze oraz wspólnicy spółki cywilnej. Wniosek o wpis składa się na formularzu CEIDG-1:
osobiście w urzędzie gminy/miasta
elektronicznie po wypełnieniu formularza i złożeniu go w urzędzie
Rejestracja do CEIDG jest darmowa. Za pomocą jednego wniosku rejestruje się firmę, zgłasza ją do US i ZUS-u. Do KRS rejestrują się spółki handlowe (kapitałowe i osobowe). Wniosek o wpis składa się na formularzu w formie przewidzianej dla danego rodzaju spółki. Za wpis pobierana jest opłata.
6. Założenie konta firmowego Zgodnie z obowiązującym prawem nie ma obowiązku zakładania konta firmowego w prowadzonej działalności gospodarczej. Jednak w niektórych przypadkach transakcje powinny być rozliczane za pomocą przelewu z firmowego rachunku bankowego:
transakcje dokonywane są pomiędzy dwoma przedsiębiorcami
jednorazowa wartość transakcji przekracza kwotę 15 000 zł.
Przelewy do US i ZUS-u powinny być przekazywane z konta firmowego, ale z przepisów nie wynika jednoznacznie, że nie mogą być dokonane z prywatnego rachunku bankowego. Ważne żeby był to rachunek przedsiębiorcy.
