Brutto, czy netto? Co dokładnie oznaczają te dwa pojęcia, czym się różnią? Oba są wieloznaczne, co czasami może być przyczyną nieporozumień i błędnych interpretacji.
Zarówno brutto jak i netto to pojęcia kojarzące się przede wszystkim z finansami, a głównie z wynagrodzeniami i cenami. To co je różni, to wysokość wartości, od której zależy czy zostały w niej umieszczone dodatkowe obciążenia, jak np.: podatkowe, czy też brak jest takich obciążeń.
brutto – to wartość towaru lub usługi, w której znajdują się wszystkie obciążenia
netto – to wartość towaru lub usługi niezawierająca obciążeń.
Wartości brutto i netto stosowane są na całym świecie przy określaniu cen towarów oraz usług, przy określaniu kwot wynagrodzeń w firmie, aktywów oraz przy wskazywaniu masy produktu. Znaczenie pojęć różni się w zależności od tego do czego się odnoszą, np.: czy do finansów, czy do wagi danego towaru.
Cena brutto, a netto
Ceny wyszczególnione są przede wszystkim w sklepie. Na etykiecie cenowej podane są dwie wartości, które oznaczają:
cenę brutto – wartość danego towaru lub usługi razem z doliczonym podatkiem VAT należnym
cenę netto – wartość towaru lub usługi, w której nie został uwzględniony podatek VAT.
Cena brutto, oprócz podatku VAT, zawiera również wszystkie dodatkowe elementy, jak przykładowo cło, czy podatek akcyzowy. Jest to cena, którą kupujący płaci sprzedającemu za dany towar lub usługę.
Wynagrodzenie brutto, a netto
wynagrodzenie brutto (płaca brutto) – kwota wynagrodzenia za pracę razem ze wszystkimi należnościami uiszczanymi na rzecz państwa, czyli zaliczką na podatek dochodowy oraz składkami do ZUS-u
Umowa o pracę zawiera przede wszystkim kwotę wynagrodzenia brutto. Bez znaczenia jest forma zatrudnienia (umowa o pracę, umowa zlecenia, czy o dzieło).
Podstawowa różnica pomiędzy wynagrodzeniem brutto i netto wynika stąd, że pracodawca obowiązkowo musi przekazywać zaliczki na podatek dochodowy do urzędu skarbowego oraz składki do ZUS-u (ubezpieczenia społeczne i składka zdrowotna, przy umowie o pracę i zlecenia). Przy podpisywaniu umowy o pracę warto dopytać się o jakiej kwocie wynagrodzenia jest mowa (brutto, czy netto). Pracodawcy zazwyczaj operują wartością brutto, ponieważ jest to dla nich koszt. Natomiast pracowników bardziej interesuje wartość netto, czyli kwota wynagrodzenia otrzymywana „na rękę”.
Rodzaje składek płaconych do ZUS-u
Obowiązkiem pracodawcy jest opłacanie następujących składek na ZUS za pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę:
składka rentowa – 8% wynagrodzenia brutto, dodatkowo pracownik przekazuje 1,5% wynagrodzenia brutto. Dzięki temu w razie konieczności będzie miał prawo do otrzymywania renty
składka chorobowa – składka na ubezpieczenie chorobowe w wysokości 2,45% wynagrodzenia brutto
składka zdrowotna – pozwala bezpłatnie korzystać z opieki medycznej w publicznych przychodniach i szpitalach, w wysokości 9% wynagrodzenia brutto
składka na Fundusz Pracy – 2,45% wynagrodzenia brutto, składka opłacana w całości przez pracodawcę.
Składki do ZUS-u wyliczane są po wcześniejszym odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy odprowadzanej do urzędu skarbowego. Wysokość składek do ZUS-u zależy od kwoty bazowej wynagrodzenia brutto oraz od źródła dochodu. Inne stawki dotyczą umowy o pracę, a inne osób prowadzących działalność gospodarczą.
Masa brutto, a netto
Każdy towar w sklepie, w magazynie posiada określoną masę, czyli wagę. Uwzględnia się ją przede wszystkim podczas realizacji zadań logistycznych w firmie, podczas przemieszczania, składowania oraz pozostałych czynności związanych z logistyką.
Masa może być:
brutto – całkowita masa danego produktu razem z opakowaniem
netto – masa towaru bez opakowania.
Różnica pomiędzy masą brutto, a netto określana jest jako tara (waga opakowania), uwzględniana również podczas procesów logistycznych.
Aktywa – wartość netto
Podczas analizy wartości przedsiębiorstwa często używane jest pojęcie „aktywa netto”. Pod tą nazwą kryje się całość aktywów jednostki pomniejszona o zobowiązania o wartości odpowiadającej własnemu kapitałowi (funduszowi).
Aktywa netto pokazują właściwy majątek przedsiębiorstwa, nieobciążony żadnymi zobowiązaniami, czyli kapitał firmy. Za pomocą aktywów netto można ustalić wartość majątku firmy poprawioną o wartość zobowiązań przedsiębiorstwa, zgodnie ze wzorem: aktywa + zobowiązania = wartość firmy.
