Członkowie organizacji zawodowych zobowiązani są do opłacania składek członkowskich. Z reguły przynależność do organizacji jest dobrowolna, ale w niektórych przypadkach jest konieczna ze względu np. na uzyskanie prawa do wykonywania zawodu. Czy składki członkowskie zawsze mogą być kosztem uzyskania przychodów?
Obowiązkowe składki członkowskie, a koszty uzyskania przychodu
W ustawie o PIT w art. 22 ust. 1 znajduje się definicja kosztów, zgodnie z którą wydatki poniesione w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów mogą zostać uznane za koszt podatkowy, pod warunkiem, że dany koszt nie znajduje się w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 ustawy). Jeżeli wydatki związane z przynależnością do określonej organizacji i związany z tym obowiązek opłacania składek członkowskich są konieczne w związku z wykonywaniem określonych czynności w ramach działalności, to takie wydatki na składki mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Skutkiem zaniechania ich odprowadzania byłaby utrata możliwości wykonywania zawodu. W tym przypadku warunek jakim jest powiązanie kosztu z uzyskaniem przychodu zostaje spełniony.
Dla osób wykonujących niektóre zawody, składki członkowskie opłacane przez nich na rzecz organizacji zrzeszających takie osoby stanowią koszt podatkowy bez ograniczeń, pod warunkiem, że przynależność przedsiębiorcy do organizacji jest obowiązkowa, ponieważ umożliwia mu wykonywanie działalności gospodarczej w tym zakresie.
Przynależność do organizacji zawodowych przez osoby wykonujące niektóre zawody wymaga zapłaty składek członkowskich. Dotyczy to między innymi zawodów o charakterze:
medycznym – lekarze, farmaceuci, weterynarze, pielęgniarki i położne
prawnym – radcy prawni, adwokaci, notariusze
budowlanym – inżynierowie budowlani itp.
Dobrowolne składki członkowskie
W przypadku kiedy przedsiębiorca zapisze się do organizacji zawodowej na zasadzie dobrowolności, to opłacane przez niego składki zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 30 ustawy nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodu, bowiem koszty poniesione na rzecz podmiotu, do którego przedsiębiorca nie ma obowiązku należeć, nie mogą być kosztem podatkowym. W tym wypadku, to że przedsiębiorca przystąpił do organizacji w celu czerpania korzyści i otrzymania wielu ułatwień wynikających z tego członkostwa, które mogą przełożyć się na wyższe przychody nie ma najmniejszego znaczenia.
Składki na organizację, do której przedsiębiorca należy z własnej woli, czyli dobrowolnie mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, ale tylko w niektórych przypadkach. Warunki jakie obowiązują w tym zakresie zostały wskazane w art. 23 ust. pkt 30 ustawy o PIT. Z przepisu wynika, że:
wpłaty na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej dokonywane przez podatników prowadzących działalność gospodarczą w zakresie: turystyki, wypoczynku, sportu i rekreacji
składki na rzecz organizacji zrzeszających przedsiębiorców i pracodawców działających na podstawie odrębnych ustaw
mogą stanowić koszt podatkowy.
W przypadku Polskiej Organizacji Turystyki występują pewne ograniczenia niepozwalające na odliczenie wydatku. Dotyczą one wysokości dopuszczalnych wpłat, które mogą zostać zaliczone do kosztów podatkowych. W Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 7 marca 2000 roku w sprawie określenia maksymalnej wysokości wpłat na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej, uznawanej za koszt uzyskania przychodów zostało wskazane, że wysokość wpłat jest określona na 0,05% wszystkich przychodów uzyskiwanych w działalności w ramach turystyki, wypoczynku, sportu i rekreacji w roku podatkowym, w którym płatność zostanie dokonana.
Składki członkowskie płacone na rzecz organizacji przedsiębiorców i pracodawców również wiążą się z limitami, co oznacza że składki będą kosztem podatkowym tylko do maksymalnej wysokości kwoty odpowiadającej 0,25% kwoty wynagrodzeń wypłaconych w poprzednim roku podatkowym będących podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Jeżeli przedsiębiorca ich nie wypłacał, to kwota tych wynagrodzeń nie może być wyższa niż 250 zł w roku podatkowym.
