Świadczenie emerytalne
Po osiągnięciu wieku emerytalnego i zakończeniu aktywności zawodowej uprawniona osoba otrzymuje emeryturę. W przypadku pań należy ukończyć 60 rok życia, a dla panów jest to 65 lat.
Emerytura zostaje przyznana po złożeniu wniosku o świadczenie (EMP). Prawo do emerytury obowiązuje od dnia, kiedy osiągnięto wiek emerytalny, ale nie ma obowiązku złożenia wniosku właśnie w ten dzień. Wniosek może zostać dostarczony do organów nawet 30 dni przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Tylko osoba, której przyznano rentę z tytułu niezdolności w dniu ukończenia 60. albo 65. roku życia zostanie automatycznie uprawniona do emerytury.
Zgodnie z § 10 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe, razem z wnioskiem emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy należy przekazać:- datę urodzenia,
- okresy uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokość,
- stan zdrowia i dodatkowo wywiad zawodowy przygotowany przez płatnika składek, gdy ubezpieczony nie rezygnuje z pracy zawodowej – jeżeli prawo do świadczenia jest uwarunkowane przyznaniem niezdolności do pracy,
- wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu i uposażenia, przyjmowanych do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń,
- okoliczności potrzebne do wyznaczenia świadczeń przysługujących z zagranicznych instytucji ubezpieczeniowych, gdy umowy międzynarodowe, których stroną jest Rzeczpospolita Polska na to wskazują.
Co ze składkami ZUS, gdy przedsiębiorca przechodzi na emeryturę?
Przedsiębiorca prowadzący własną działalność gospodarczą podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu i zdrowotnemu. Obowiązuje go także dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Po przejściu na emeryturę z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej reguluje ubezpieczenie emerytalno-rentowe jedynie na zasadzie fakultatywnej. Po dobrowolnym przystąpieniu przedsiębiorca ma także obowiązek opłacania ubezpieczenia wypadkowego i nie może korzystać z ubezpieczenia chorobowego.
Składka na ubezpieczenie społeczne nie jest obowiązkowa.
Ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązkowe również po przejściu na emeryturę. Z jednym wyjątkiem, a mianowicie, gdy przedsiębiorca spełni wymagane warunki, może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku regulowania składki na ubezpieczenie zdrowotne. Warunek to nieprzekroczenie miesięcznej kwoty minimalnego wynagrodzenia, które w 2024 roku od lipca wynosi 4 300,00 zł. Drugi warunek – osiągane przez przedsiębiorcę na emeryturze przychody z pozarolniczej działalności w ciągu miesiąca nie są większe od kwoty połowy najwyższej emerytury albo reguluje podatek dochodowy z prowadzonej działalności w formie karty podatkowej.
Emeryt, który korzysta ze świadczenia emerytalnego, może mieć dodatkową pracę i nie musi przestrzegać żadnych limitów zarobkowych (nie grozi mu obniżenie świadczenia). Limity zarobkowania, które zmieniają wypłatę emerytury, nie są dedykowane dla osób, które już osiągnęły wiek emerytalny.Uzyskanie wieku emerytalnego – jakie formalności musi spełnić emeryt?
Wiemy już, że pierwszym krokiem do uzyskania przez przedsiębiorcę emerytury jest złożenie wniosku, a samo prawo do świadczenia zostaje przyznane po wydaniu decyzji przez ZUS. Aż do chwili wydania decyzji, przedsiębiorca jest zobligowany do regulowania ubezpieczenia społecznego w wyznaczonym terminie i w określonej kwocie.
Kiedy wydana zostanie decyzja o przyznaniu prawa do emerytury, kolejny krok polega na dostarczeniu następujących formularzy:- ZUS ZWUA – w celu wyrejestrowania się z ubezpieczeń, podając jako datę ustania ubezpieczeń datę nabycia prawa do świadczenia i obecny kod tytułu ubezpieczeń (tj. 20.12.2024 i kod 05 10 00), natomiast jako kod przyczyny wyrejestrowania wpisać 600,
- ZUS ZZA – w celu zgłoszenia się do ubezpieczenia zdrowotnego. Data zgłoszenia ma być zgodna z datą wpisania na ZUS ZWUA oraz kodem uwzględniającym posiadanie prawa do emerytury (tj. 20.12.2024 i kod 05 10 10).
Po przyznaniu emerytury, przedsiębiorca jest zobligowany dostarczyć deklaracje zgłoszeniowe ZUS ZWUA oraz ZUS ZZA.
Przypomnijmy, że ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązkowe dla emeryta, który prowadzi własną działalność gospodarczą. Jeżeli emeryturę przyznano w ciągu miesiąca, wymagane jest dostarczenie deklaracji albo korekty deklaracji, w której składki społeczne zostaną proporcjonalnie obliczone za okres, kiedy występował obowiązek regulowania składek.
Po osiągnięciu wieku emerytalnego przez przedsiębiorcę deklaracja rozliczeniowa zostaje złożona tylko w jego imieniu, czyli w DRA należy zawrzeć składki społeczne i zdrowotne, które zostały naliczone proporcjonalnie za dni przed przyznaniem prawa do emerytury.
Inaczej przedstawia się sytuacja, kiedy emeryt zatrudnia pracowników. Kiedy przechodzi na emeryturę, składa dwa raporty imienne:- RCA, a w nim składki społeczne naliczone w sposób proporcjonalny za dni przed przyznaniem emerytury i składki zdrowotne oraz kod nieuwzględniający prawa do emerytury (tj. 05 10 00),
- RCA z kodem uwzględniającym prawo do emerytury (tj. 05 10 10).
Jeżeli ZUS nie wyda decyzji do wyznaczonego terminu płatności składek, po uzyskaniu decyzji wymagane jest dostarczenie korekty za dany miesiąc. Po korekcie na koncie wystąpi nadpłata, czyli ZUS zwraca składkę albo zostaje zaliczona na poczet należnych za kolejne okresy składek zdrowotnych.
Kiedy przedsiębiorca osiągnie wiek emerytalny albo przekazana zostanie mu decyzja o przyznaniu emerytury, musi pamiętać o szeregu obowiązków, jak chociażby zgłoszeniu nowego kodu w ZUS-ie oraz zmianie w deklaracji DRA.
Data publikacji: 2024-07-17, autor: FakturaXL
