Czy transakcja związana z wydaniem nagrody pieniężnej z programu lojalnościowego powinna być opodatkowana podatkiem VAT? Organizacja konkursów dla klientów jest jedną z form działalności marketingowej. Celem ich organizacji jest zachęcenie klientów do kupowania produktów danej marki.
Zgodnie z przepisami dostawa towarów oznacza przeniesienie prawa do rozporządzania towarami w sposób taki jak ich właściciel. Natomiast przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie wykonywane na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie jest dostawą towarów.
Opodatkowaniu będzie podlegać dostawa towarów i świadczenie usług dokonywane odpłatnie. Jest to podstawowy warunek, który musi być spełniony, aby usługa bądź towar podlegały opodatkowaniu. Odpłatność polega na tym, że dostawca towaru lub świadczący usługę musi mieć korzyść z dokonania wymienionych czynności w postaci otrzymanego wynagrodzenia. O tym czy doszło do wypłaty wynagrodzenia decyduje istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usługi, a otrzymaną zapłatą. Wynagrodzenie może wypłacić zarówno nabywca towaru lub usługi bądź osoba trzecia. Odpłatność dostawy towarów lub odpłatność świadczenia usług, to inaczej prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do wystosowania do nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej, żądania zapłaty lub żądania ekwiwalentu.
Nagrody pieniężne – podatek VAT
Podatkiem VAT opodatkowane są jedynie te świadczenia, w stosunku, do których odbiorca odnosi jakąś korzyść. Dane świadczenie nie zostanie uznane za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT aż do momentu, kiedy nie pojawi się odbiorca, który będzie odnosił lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związane z danym świadczeniem. Przekazana nagroda pieniężna będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko wtedy, kiedy czynność będzie wykonywana w ramach umowy zobowiązania, a jedna ze stron transakcji zostanie uznana za beneficjenta bezpośredniego danej czynności. Zastrzega się, że związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz osoby dokonującej płatności musi mieć charakter bezpośredni i wyraźny, aby dokładnie można było stwierdzić, że płatność następuje w zamian za świadczenie.
Powyższa zasada zgodna jest z wydaną przez Dyrektora Krajowej Administracji Skarbowej interpretacją indywidualną z dnia 5 grudnia 2018 roku, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.768.2018.1.WL. Wnioskodawcą jest przedsiębiorca, czynny podatnik VAT świadczący usługi architektoniczne, który wziął udział w konkursie architektonicznym. Zwycięzca konkursu ma otrzymać nagrodę pieniężną w wysokości 20 000 zł. W regulaminie konkursu zostało zapisane, że w momencie wypłaty nagrody pieniężnej obowiązkiem zwycięzcy jest przeniesienie własności wszystkich egzemplarzy pracy konkursowej, nośników, na których została utrwalona praca, a także całości autorskich praw majątkowych do pracy na wszystkich polach, bez dodatkowego wynagrodzenia.
Zdaniem Dyrektora KAS pomiędzy organizatorem konkursu, a świadczeniem wykonanym przez wnioskodawcę dotyczącym przeniesienia własności wszystkich egzemplarzy pracy konkursowej oraz nośników z zapisaną pracą, a także całości autorskich praw majątkowych do tej pracy, istnieje bezpośredni związek przyczynowy, ponieważ wypłata nagrody ma miejsce w związku z przeniesieniem wymienionych czynności. Natomiast sam udział w konkursie nie ma związku z otrzymaniem nagrody. W związku z tym wypłata nagrody może stanowić wynagrodzenie za wykonanie konkretnego świadczenia, a to oznacza, że powyższe zgodne jest z definicją świadczenia usług, na które wskazuje art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, czyli przeniesienie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Dostawa towarów i świadczenie usług w zamian za nagrodę pieniężną
Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT za towar nie uznaje się środków pieniężnych, ponieważ towarem są rzeczy oraz ich części, a także wszystkie postacie energii. Zatem, jeżeli klient otrzyma kartę przedpłaconą wydaną za uczestnictwo w programie lojalnościowym, to otrzymuje jedynie dokument, który będzie uprawniał go do otrzymania określonej kwoty pieniędzy lub do zakupu towarów czy usług. Czynność wydania nagrody pieniężnej i jej wpłata na rachunek bankowy lub doładowanie karty przedpłaconej pewną kwotą nie może zostać uznane za dostawę towarów jaka mogłaby podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.
Samo przekazanie nagrody pieniężnej w programie lojalnościowym nie może być uznane za świadczenie usług za odpłatnością, ponieważ jej wydanie uczestnikowi programu lojalnościowego nie zobowiązuje go do wykonywania na rzecz organizatora jakiejkolwiek innej czynności, co oznacza, że nie dokonuje on świadczenia usług.
Podsumowując, jeżeli uczestnik konkursu otrzymuje od organizatora w ramach programu lojalnościowego nagrodę pieniężną, to nie zobowiązuje to go do wykonywania na rzecz organizatora jakichkolwiek innych czynności, co w związku z tym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jakie zostały wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.
Nagrody pieniężne, a podatek VAT – interpretacje indywidualne
Kwestia nagród pieniężnych w ramach programów lojalnościowych została poruszona również w interpretacjach indywidualnych. Przykładem może być interpretacja indywidualna z dnia 16 marca 2020 roku, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.70.2020.1.KSI wydana przez Dyrektora KIS, w której przedstawił on swoje stanowisko w sprawie odnoszącej się do zapytania zadanego przez spółkę z o. o. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. W ramach prowadzonej działalności zajmuje się organizacją konkursów, akcji promocyjnych, sprzedaży premiowej, loterii i innych wydarzeń, których celem jest reklama firm klientów, ich produktów i marek. Usługa świadczona na rzecz klientów polega na tym, że zlecają oni organizację programów lojalnościowych, które kierowane są w stronę uczestników akcji, czyli przedsiębiorców oraz osób nieprowadzących działalności gospodarczej. W ramach przeprowadzanych akcji, uczestnicy otrzymują nagrody pieniężne za nabyte towary lub usługi objęte akcją. Do każdego zdarzenia tworzony jest regulamin zawierający zapis, że uczestnik uzyska prawo do otrzymania określonej ilości środków pieniężnych w zamian za dokonanie zakupu wyznaczonej ilości towarów lub usług. Inną opcją zawartą w regulaminie może być punkt wskazujący, że uczestnik w zamian za dokonany zakup nie otrzyma środków pieniężnych, a będzie uzyskiwał punkty, które następnie będzie mógł wymienić na nagrody, również pieniężne. Nagrody mogą być przekazywane w formie przelewu na rachunek bankowy lub doładowanie karty przedpłaconej na określoną kwotę pieniężną. Na środki pieniężne przeznaczone na nagrody, jak i zwrot nadwyżki środków, która nie została wykorzystana na przekazanie nagród zostaje wystawiona nota księgowa dokumentująca w tym wypadku wymienione czynności. W związku z przedstawioną sytuacją wnioskodawca zadał pytanie, czy powinien wystawić na rzecz uczestnika jakiś dokument zgodnie z art. 106a – 106n ustawy o VAT za wydanie nagrody pieniężnej na rzecz uczestnika?
W odpowiedzi Dyrektor KIS napisał, że środki pieniężne nie są same w sobie towarem w rozumieniu ustawy o VAT, podobnie jak i karty przedpłacone, których nie można uznać za towar zgodnie z wymienionym przepisem. Przedstawione składniki pełnią jedynie rolę dokumentu uprawniającego do otrzymania w oznaczonym terminie określonej sumy pieniędzy lub umożliwiają dokonanie zakupu towarów lub usług. W związku z powyższym czynność wydania nagród pieniężnych przez wypłatę środków na rachunek bankowy lub przez doładowanie karty przedpłaconej określoną kwotą nie można uznać za dostawę towarów, która powinna być opodatkowana podatkiem VAT. Jeżeli więc wymieniona powyżej czynność nie wymaga zapłaty podatku VAT przez wnioskodawcę, to nie ma on obowiązku wystawienia faktury lub innego dokumentu, na który wskazuje art. 106a – 106n ustawy o VAT związanej z wydaniem nagrody pieniężnej na rzecz uczestnika.
PRZYKŁAD Przedsiębiorca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem VAT. Zajmuje się sprzedażą sprzętu i odzieży do ćwiczeń fitness. W celu zwiększenia sprzedaży postanowił zorganizować dla klientów konkurs lojalnościowy w ramach, którego klienci będący jego uczestnikami mają otrzymać nagrody pieniężne za dokonanie zakupu określonego rodzaju towaru w określonej ilości. Aby otrzymać nagrodę pieniężną uczestnik nie musi wykonywać żadnych innych czynności na rzecz przedsiębiorcy. Nagrody będą trafiały do uczestników drogą przelewu na rachunek bankowy uczestnika. Czy takie przekazanie nagrody pieniężnej uzyskanej w ramach programu lojalnościowego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Odpowiedź: Zgodnie z przepisami środki pieniężne nie są towarem w rozumieniu ustawy o VAT. W tym przypadku otrzymanie nagrody pieniężnej w konkursie lojalnościowym nie jest uzależnione od wykonania innych czynności na rzecz przedsiębiorcy ponad wykonany zakup, dlatego świadczenia nie można uznać za świadczenie usług wskazanych w ustawie o VAT. Oznacza to, że przekazanie nagrody pieniężnej w ramach zorganizowanego konkursu lojalnościowego zorganizowanego przez przedsiębiorcę nie jest opodatkowane podatkiem VAT, ponieważ nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które zostały wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy o podatku VAT.
