W 2024 roku przewidziano dwie podwyżki płacy minimalnej. Pierwsza miała miejsce na początku roku, a druga w lipcu. Co trzeba wiedzieć o tzw. najniższej krajowej i jakie są korzyści oraz wady jej wzrostu? Ten temat trzeba przeanalizować z punktu widzenia mikro- oraz małych i średnich firm. minimalne wynagrodzenie za prace od lipca
Minimalne krajowe wynagrodzenie rośnie. Pierwsza podwyżka miała miejsce w styczniu 2024 roku, kolejna będzie w lipcu 2024, a dwie kolejne nastąpią prawdopodobnie w tych samych miesiącach w roku 2025. Minimalne krajowe wynagrodzenie jest określane również jako płaca minimalna, najniższa krajowa, najniższa stawka czy wynagrodzenie minimalne. W każdym przypadku chodzi dokładnie o to samo, czyli kwotę, jaką pracodawca musi zapłacić zatrudnionej osobie za wykonaną pracę.

Co to jest płaca minimalna?

Płaca minimalna to najniższa kwota, którą musi otrzymać zatrudniona osoba za świadczoną pracę. Ta zasada obowiązuje wszystkich pracodawców, którzy zawarli z pracownikiem stosunek pracy, czyli podpisali umowę o pracę.

W tym miejscu warto zaznaczyć, że do powstania stosunku pracy nie trzeba podpisać umowy o pracę. Taka sytuacja ma miejsce także w przypadku powołania (powołanie na zastępcę wójta czy inne stanowisko), wyboru (chociażby wybór posła na Sejm RP), nominacji (na przykład funkcja prokuratora, nauczyciela albo urzędnika służby cywilnej) bądź spółdzielczej umowy o pracę podpisanej z członkami spółdzielni.

Do wyznaczenia płacy minimalnej wykorzystuje się kwotę brutto, czyli wartość, do której doliczono podatek oraz składki do ZUS-u należne od pracownika, precyzując ubezpieczonego. Podana kwota musi być regulowana w okresach miesięcznych.

Jaka jest najniższa krajowa w 2024 roku?

W styczniu 2024 wprowadzono nową minimalną stawkę, czyli 4 242 zł za przepracowany miesiąc. Z kolei stawka, jaką pracodawcy muszą zaoferować zatrudnionym osobom, od lipca 2024 roku wzrosła do wartości 4300 zł brutto za miesiąc.

Podana kwota nie trafia na rachunek bankowy zatrudnionej osoby, gdyż zostaje pomniejszona o składki ZUS oraz podatek.

Z punktu widzenia pracodawcy, minimalna płaca brutto nie jest kosztem zatrudnienia ponoszonym co miesiąc. Kwota musi zostać powiększona o składki ZUS należne od płatnika (wliczając do tego Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych), a także wpłatę podstawową na Pracownicze Plany Kapitałowe.

Płaca minimalna netto – jaka kwota zostaje przekazana pracownikowi?

Po odliczeniu składek ZUS oraz podatku dochodowego, regulowanego przez pracodawcę w imieniu zatrudnionej osoby, pracownik otrzyma na rękę 3 222 zł. Składki i podatek dochodowy to wartość 1 020 zł regulowana każdego miesiąca. Po wzrośnie minimalnej krajowej, pracownik otrzyma na rękę o 40 zł więcej niż w okresie od stycznia do czerwca 2024 roku.

Czy płaca minimalna to najniższe wynagrodzenie dla każdego pracownika?

Na zadane pytanie, odpowiedź jest negatywna. Osoby zatrudnione na część etatu, otrzymają kwotę proporcjonalną do wynagrodzenia, określoną z wykorzystaniem ilości przepracowanych godzin. Jeżeli pracownik świadczy pracę na pół etatu, otrzymuje pół wynagrodzenia minimalnego, a dla ćwierci etatu, przekazywana jest ćwierć wynagrodzenia.

Jaka jest minimalna stawka godzinowa i kogo obowiązuje?

Minimalna stawka godzinowa obowiązuje osoby, które podpisały umowę o pracę. Oznacza wyznaczoną przez rząd kwotę minimalnego wynagrodzenia podzieloną przez liczbę godzin przepracowanych przez zatrudnioną osobę w ramach pełnego etatu w danym miesiącu. Co ważne, kwota zmienia się w poszczególnych miesiącach.

Uwzględniając nową płacę minimalną, kwoty przedstawiają się w taki sposób:
  • lipiec 2023 r.: 4300 zł / 168 h = 25,60 zł
  • sierpień 2023 r.: 4300 zł / 176 h = 24,43 zł
  • wrzesień 2023 r.: 4300 zł / 168 h = 25,60 zł
  • październik 2023 r.: 4300 zł / 176 h = 24,43 zł
  • listopad 2023 r.: 4300 zł / 160 h = 26,87 zł
  • grudzień 2023 r.: 4300 zł / 152 h = 28,29 zł

Należy mieć świadomość, że w sytuacji, gdy zatrudniona osoba, która w danym miesiącu przepracuje pełną ilość godzin w ramach etatu, ale nie wypracuje kwoty minimalnego wynagrodzenia, otrzymuje pełną płacę minimalną.

Z kolei w przypadku umowy zlecenia czy umowy o dzieło minimalna stawka godzinowa wynosiła 27,70 zł brutto za godzinę (do czerwca), a wraz z dniem 1 lipca 2024 roku została podniesiona do kwoty 28,10 zł brutto za godzinę.

Osoba, która podpisała umowę zlecenia, jednak po dodaniu ilości przepracowanych godzin, nie udało się jej uzyskać kwoty wynagrodzenia minimalnego, nie otrzymuje wyrównania do poziomu stawki minimalnej. Taka zasada obowiązuje tylko w przypadku umowy o pracę.

Jak przedstawia się sytuacja przedsiębiorców?

Osoby fizyczne, które prowadzą własną działalność gospodarczą, nie zostały objęte płacą minimalną. Oznacza to, że jeżeli przedsiębiorca świadczy pracę po podpisaniu umowy o świadczenie usług, dla której trzeba stosować przepisy dedykowane umowie zlecenia i otrzymuje wynagrodzenie niższe niż minimalna kwota wyznaczona przez ustawodawcę, nie może wykorzystać przepisów o płacy oraz stawce minimalnej i starać się o wyrównanie. Dla podmiotów profesjonalnych nie stosuje się takiej samej ochrony jak w przypadku zleceniobiorców zawierających umowę poza działalnością.

Jakie są skutki podatkowe podwyższenia płacy minimalnej w 2024 roku?

Podwyższenie płacy minimalnej ma wpływ na wiele kwestii, a wśród nich podatki, składki i pozostałe świadczenia uwarunkowane wysokością płacy minimalnej, jako tzw. kwoty bazowej, czyli takiej, od której trzeba regulować dalsze opłaty.

Pracownicy, którzy w 2022 roku otrzymywali minimalną płacę nie musieli regulować podatku dochodowego, gdyż uzyskiwana kwota nie przekraczała kwoty wolnej od podatku, czyli wartości, do której nie nalicza się podatku dochodowego. Wartość wynagrodzenia minimalnego od lipca 2024 roku jest wyższa od progu wolnego od podatku, który wynosi 30 000 zł w ciągu roku. W praktyce oznacza to konieczność regulowania podatku dochodowego.

Jeżeli zatrudniona osoba otrzymuje minimalne wynagrodzenie za pracę, musi każdego miesiąca zapłacić podatek dochodowy w wysokości 145 zł.

Wraz ze wzrostem minimalnej kwoty wynagrodzenia, podwyżce ulegają także koszty zatrudnienia. Jeszcze w 2023 roku pracodawcy zatrudniający pracowników na podstawie minimalnej krajowej musieli zapłacić za nich w sumie 4337,28 zł, co dawało pracownikowi 2783,86 zł wynagrodzenia netto. Zastosowana podwyżka przyczyniła się do zwiększenia kosztów zatrudnienia dla pracodawcy, które wynoszą aktualnie 5180,64 zł, co oznacza podwyżkę o 843,36 zł.

Jaki wpływ ma minimalne wynagrodzenie na inne świadczenia?

Minimalne wynagrodzenie ma wpływ na szereg innych kwestii i świadczeń, do których zalicza się:
  • maksymalną wysokość odprawy przy zwolnieniu grupowym albo indywidualnym z przyczyn niedotyczących zatrudnionej osoby,
  • minimalną podstawę składki emerytalno-rentowej dla osób przebywających na urlopie wychowawczym (dotyczy osób, które podpisały umowę o pracę),
  • dodatek za pracę w porze nocnej,
  • minimalny dodatek za pracę w porze nocnej,
  • minimalną wartość odszkodowania z tytułu mobbingu w pracy,
  • minimalne wynagrodzenie za czas gotowości do pracy i przestój nie z winy pracownika,
  • inne.
Reasumując, im wyższe wynagrodzenie, tym większa będzie wysokość świadczeń, czyli zyskują na tym przede wszystkim pracownicy. Niestety, przedsiębiorcy będą zmagać się z coraz trudniejszą sytuacją, co w praktyce może oznaczać zwolnienia albo brak płynności finansowej.

Ostatnia aktualizacja: 2024-03-07
Data publikacji: 2023-07-23, autor: FakturaXL

ZADAJ PYTANIE DO ARTYKUŁU