Czynni podatnicy VAT kupujący towary rolne oraz usługi rolnicze od rolników ryczałtowych mogą sami wystawiać faktury VAT na nabyte towary oraz w razie potrzeby korekty tych faktur. Jakie elementy powinna zawierać taka faktura?
Definicję działalności rolniczej można znaleźć w art. 2 pkt 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 roku poz. 1221 z późn. zm.) zwanym dalej ustawą o VAT. Zgodnie z wymienionym przepisem przez działalność rolniczą należy rozumieć produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym także produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego i reprodukcyjnego oraz produkcję warzyw, gruntową, szklarniową, a także pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i produkcję sadowniczą, chów, hodowlę, produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa, owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb, a także innych organizmów żyjących w wodzie, uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nierzeźnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.20.13.0) oraz bambusa (PKWiU ex 01.29.30.0), a także świadczenie usług rolniczych.
Wykonywanie powyższych czynności mieści się w pojęciu działalności gospodarczej zgodnie z definicją zawartą w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
W jaki sposób należy rozliczyć podatek VAT?
Zgodnie z przepisami (art. 116 ust. 1 ustawy o VAT) czynny podatnik VAT nabywając produkty rolne od rolnika ryczałtowego powinien wystawić fakturę VAT dokumentującą nabycie danych produktów. Faktura winna być wystawiona w 2 egzemplarzach, z których jeden musi być przekazany rolnikowi dostawcy. Art. 116 ust. 6 ustawy o VAT zawiera zapis, że zwrot podatku zryczałtowanego zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym miejsce ma zapłata pod warunkiem, że:
nabycie produktów rolnych związane jest z dostawą opodatkowaną
zapłata należności za produkty rolne razem z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku nastąpiła na rachunek bankowy rolnika w terminie nie późniejszym niż 14 dnia licząc od dnia zakupu, wyłączając sytuację kiedy rolnik zawarł umowę z nabywającym produkty rolne o przedłużenie terminu płatności
w dokumencie potwierdzającym dokonanie płatności za zakupione towary rolne został podany numer i data wystawienia faktury dokumentującej nabycie produktów lub na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych zostały podane dane identyfikujące dokument potwierdzający dokonanie zapłaty.
Zgodnie z art. 116 ust. 7 ustawy o VAT uważa się, że data wydania dyspozycji bankowej przekazania środków finansowych na rachunek bankowy rolnika jest datą dokonania zapłaty, pod warunkiem, że została ona już zrealizowana. Warunek wymieniony w ust. 6 pkt 2 ustawy dotyczy części zapłaty stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą należności za dostarczone produkty rolne, a kwotą należności za towary i usługi dostarczone rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych.
Przez należności za towary i usługi dostarczane rolnikowi ryczałtowemu wskazane w art. 116 ust. 8 ustawy o VAT należą również potrącenia z tytułu spłat rat pożyczek i zaliczek udzielanych rolnikowi ryczałtowemu będącemu dostawcą produktów rolnych, których dokonał podatnik będący nabywcą tych produktów, pod warunkiem, że:
zaliczka została przekazana na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego, a faktura potwierdzająca zakup produktów rolnych zawiera dane identyfikacyjne dokumentu potwierdzającego wpłatę
raty i pożyczki wynikają z umów zawartych w formie pisemnej.
Zgodnie z art. 116 ust. 9a ustawy o VAT do należności za towary i usługi dostarczane rolnikowi ryczałtowemu, o których mówi ust. 8 ustawy należą także potrącenia wynikające z innych ustaw, rozporządzeń Rady UE lub tytułów wykonawczych.
Jakie elementy powinna zawierać faktura VAT RR?
Zgodnie z art. 116 ust. 2 ustawy o VAT, faktura stanowiąca potwierdzenie nabycia produktów rolnych powinna być odpowiednio oznaczona: „Faktura VAT RR” i powinna zawierać co najmniej wymienione poniżej elementy:
imię i nazwisko lub nazwę bądź nazwę skróconą dostawcy i nabywcy razem z ich adresami
numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL dostawcy oraz nabywcy
numer dowodu osobistego dostawcy lub innego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość, datę wydania dokumentu i nazwę organu, który go wydał, pod warunkiem, że rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych jest osobą fizyczną
datę dokonania nabycia oraz datę wystawienia i kolejny numer faktury
nazwy nabytych produktów rolnych
jednostkę miary i ilość nabytych produktów rolnych, oznaczenie (opis) klasy lub jakości produktów
cenę jednostkową nabytego produktu rolnego bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku
wartość nabytych produktów rolnych bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku
stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku
kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych
wartość nabytych produktów rolnych wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku
kwotę należności ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku, wyrażoną cyfrowo i słownie
czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.
Dodatkowo wymagane jest również oświadczenie rolnika o treści:
Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.
Wymóg ten zgodny jest z treścią art. 116 ust. 3 ustawy o VAT.
Wymienione oświadczenie może zostać złożone tylko raz w okresie obowiązywania umowy kontraktacji lub innej o podobnym charakterze jako oddzielny dokument, na którym obok treści muszą znaleźć się takie elementy jak:
data zawarcia
określenie przedmiotu umowy,
data sporządzenia
czytelny podpis osoby składającej oświadczenie.
Dokument winien być sporządzony w 2 egzemplarzach. Oryginał należy przekazać nabywcy.
Korekta faktur RR
Korekty faktur RR dokonuje się w oparciu o art. 106j ustawy o VAT.
Faktura korygująca powinna zawierać:
oznaczenie „Faktura korygująca VAT RR”
numer kolejny
datę wystawienia
dane z faktury VAT RR, których dotyczy faktura korygująca VAT RR, a więc, imię i nazwisko dostawcy oraz nabywcy (nazwa skrócona), ich adresy, numery NIP lub PESEL, numer dowodu osobistego dostawcy lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość, datę dokonania nabycia, datę wystawienia i numer faktury, nazwy nabytych produktów rolnych
przyczynę korekty
kwotę korekty podstawy opodatkowania, a w przypadku zmiany kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku, kwotę korekty zryczałtowanego zwrotu podatku.
Kto może wystawić fakturę korygującą?
Osobami upoważnionymi do wystawiania faktur korygujących VAT RR są nabywcy produktów rolnych i usług rolniczych, podobnie jak w przypadku zwykłych faktur RR. Faktura korygująca musi być podpisana przez rolnika ryczałtowego. Jej wystawienie może spowodować podwyższenie zryczałtowanego zwrotu podatku. Kwota podatku powinna być ujęta w rozliczeniu podatku VAT za okres rozliczeniowy, w którym kwota wynikająca z korekty była przekazana na konto rolnika, czyli nie później niż 14 dnia licząc od dnia wystawienia faktury korygującej. Wyjątkiem jest zawarcie umowy z nabywcą produktów rolnych na dłuższy termin płatności.
