Kod tytułu ubezpieczenia ZUS przy ponownym zatrudnieniu pracownika
Niektórzy pracownicy, zwłaszcza zatrudnieni na podstawie umowy zlecenia nie mają zapewnionej ciągłości umów. Pomiędzy kolejnymi umowami występuje przerwa. W związku z tym jaki kod ubezpieczenia należy zastosować przy ponownym zatrudnieniu takiego pracownika?
W zależności od rodzaju umowy o pracę stosuje się inne rodzaje deklaracji zgłoszeniowych do ZUS-u. Osoby zatrudnione w ramach umowy o pracę podlegają obowiązkowo pod wszystkie ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne. Taka osoba zgłaszana jest do ubezpieczenia na druku ZUS ZUA z kodem 0110xx. Z kolei osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia podlegają pod ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne. Składka chorobowa jest dobrowolna. W niektórych przypadkach zleceniobiorcy zobowiązani są jedynie do zapłaty składki zdrowotnej. Osoby te należy zgłosić do ZUS-u na druku ZUS ZUA lub ZUS ZZA z kodem 0411.
Ciągłość tytułu do ubezpieczeń
Jeżeli pomiędzy kolejnymi umowami nie ma ani jednego dnia przerwy, to pracodawca nie musi wyrejestrowywać pracownika, ani zleceniobiorcy i ponownie zgłaszać ich do ubezpieczeń.
Przerwa pomiędzy umowami, a ubezpieczenie ZUS
W przypadku kiedy pomiędzy umowami wystąpi nawet jeden dzień przerwy, to w sytuacji kiedy jedna umowa zostanie zakończona pracownik musi być wyrejestrowany z ubezpieczeń na druku ZUS ZWUA. Zawarcie kolejnej umowy wymaga ponownego zgłoszenia pracownika do ubezpieczeń na druku ZUS ZUA lub ZUS ZZA.
Koniec zatrudnienia – jaki kod ubezpieczenia?
Jeżeli pracownik po miesiącu ustania zatrudnienia otrzyma w kolejnych miesiącach wynagrodzenie, które będzie stanowiło podstawę wymiaru składek z tytułu zatrudnienia, to za takiego pracownika należy sporządzić i przekazać do ZUS-u raport imienny miesięczny na druku ZUS RCA/RZA opatrzony kodem ubezpieczenia 30 00xx. Powyższy kod wskazuje na osobę, za którą rozlicza się i opłaca składki lub świadczenia należne w dokumentach rozliczeniowych. W sytuacji kiedy kwota wynagrodzenia zostanie wypłacona już po ustaniu zatrudnienia, ale jeszcze w miesiącu podlegania pod ubezpieczenie z tytułu zatrudnienia, to pracodawca musi za nią złożyć druk ZUS RCA z kodem 0110xx/0411xx lub RZA z kodem 04 11 w zależności od rodzaju zgłoszonego ubezpieczenia.
Ponowne zatrudnienie pracownika – kod tytułu ubezpieczenia
Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę ujmowana jest w raporcie miesięcznym z kodem 01 10xx. Jeżeli taka osoba otrzyma wypłatę w następnych miesiącach już po ustaniu zatrudnienia, to wtedy pracodawca powinien wskazać kod 30 00xx. W przypadku kiedy ten sam pracownik zostanie ponownie zatrudniony, to może dojść do sytuacji, że zostanie wykazany w dwóch raportach z dwoma kodami.
Czasami osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia po upływie jakiegoś czasu podpisuje nową umowę i jest to umowa o pracę. W takiej sytuacji w zależności od daty wypłaty w raporcie ZUS RCA/RZA należy wykazać taką umowę z kodem 04 11xx. Natomiast rozpoczęcie nowej umowy wymaga sporządzenia raportu ZUS RCA z kodem 01 10xx.
Przykłady
PRZYKŁAD 1 Pracownik zawarł dwie umowy o pracę. Pierwsza z nich trwała 1 miesiąc i została zawarta z dniem 1 marca do 31 marca. Druga umowa rozpoczęła się 1 kwietnia i została podpisana na czas nieokreślony. Pracodawca zgłosił pracownika do ubezpieczeń na druku ZUS ZUA z kodem 01 10 z datą 2 kwietnia. Pomiędzy umowami nie ma dnia przerwy, dlatego po zakończeniu pierwszej umowy pracownik nie musi być wyrejestrowany, a następnie ponownie zarejestrowany do ZUS-u.
PRZYKŁAD 2 Pracownik zakończył umowę o pracę w grudniu. Pracodawca wyrejestrował go z ZUS-u z dniem 15 grudnia. Pracownik otrzymał wynagrodzenie za przepracowane dni grudnia dopiero w styczniu. W związku z tym pracodawca powinien w formularzu ZUS RCA za styczeń wpisać kod 30 00xx oraz naliczyć składki od wypłaty za grudzień.
PRZYKŁAD 3 Umowa zleceniobiorcy zakończyła się 15 stycznia. Z tytułu umowy zlecenia opłacana była jedynie składka zdrowotna, ponieważ zleceniobiorca zatrudniony jest u innego pracodawcy na podstawie umowy o pracę i z tego tytułu opłaca pełne składki na ubezpieczenia społeczne ZUS. Wynagrodzenie za umowę zlecenia zostało wypłacone 20 stycznia. Na formularzu ZUS RCA za miesiąc styczeń należy wpisać kod 04 11xx oraz składki naliczone od wypłaty styczniowej.
PRZYKŁAD 4 Pracodawca rozwiązał umowę o pracę z pracownikiem z dniem 7 grudnia. Wynagrodzenie za przepracowane dni zostało mu wypłacone 12 grudnia. Pracownik został ponownie zatrudniony z dniem 18 stycznia nowego roku na podstawie umowy o pracę. Wynagrodzenie za styczeń otrzymał w lutym. Pracodawca musi wykazać tego pracownika w dwóch raportach ZUS RCA. W pierwszym wpisuje kod ubezpieczenia 30 00xx i składki naliczone od wynagrodzenia za grudzień. W drugim raporcie powinien wpisać kod ubezpieczenia 01 10xx i zerowe podstawy wymiaru składek ubezpieczeniowych oraz zerowe składki. W styczniu pracownik nie otrzyma wynagrodzenia, które będzie podlegało pod oskładkowanie z drugiej umowy o pracę.
PRZYKŁAD 5 Umowa o pracę została rozwiązana z dniem 8 marca i dalej była kontynuowana jako nowa umowa podpisana 9 marca. Wynagrodzenie za marzec zostało wypłacone ostatniego dnia miesiąca. Pracodawca powinien wykazać pracownika w jednym raporcie ZUS RCA z kodem ubezpieczenia 01 10xx i składkami naliczonymi od wynagrodzenia z dwóch umów.
