Jaka stawka VAT na montaż paneli fotowoltaicznych?
W ostatnim okresie montaż paneli fotowoltaicznych cieszy się dużą popularnością. Usługi montażu paneli fotowoltaicznych połączone z dostawą paneli powinny być opodatkowane właściwą stawką podatku VAT. Jaka to będzie stawka zależy od tego, która czynność jest wiodąca, czy montaż paneli, czy ich dostawa.
Podstawowa stawka VAT to 23%, która w niektórych okolicznościach może być obniżona do wartości 8%. Zgodnie z treścią art. 41 ust. 12 pkt 1 ustawy o VAT, stawkę 8% stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, przebudowy lub robót konserwacyjnych związanych z obiektami budowlanymi lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Przy czym do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się:
lokali mieszkalnych o powierzchni użytkowej przekraczającej 150 m2
budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni użytkowej przekraczającej 300 m2.
Preferencyjna stawka 8% dotyczy również usług montażu i termomodernizacji budynków mieszkalnych.
Co to jest modernizacja i termomodernizacja?
Zarówno modernizacja jak i termomodernizacja, to pojęcia związane z budownictwem. Przez modernizację należy rozumieć unowocześnienie, usprawnienie, trwałe ulepszenia już istniejącego obiektu budowlanego, które prowadzą do zwiększenia jego wartości użytkowej. Modernizację wykonuje się między innymi w celu poprawienia architektury budynku, który kilka lat wcześniej został zbudowany wg określonych i uniwersalnych wzorców zgodnie z obowiązującą w tym czasie modą. Modernizacja ma na celu zwiększenie wartości użytkowej budynku. W zakresie wykonywanych prac modernizacyjnych są prace polegające na wykonaniu instalacji wodnej, kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania, cieplej wody, gazu przewodowego lub jednej z wymienionych robót, jeżeli w budynku nie zostały one zainstalowane jeszcze przed modernizacją.
Z kolei termomodernizacja dotyczy ocieplenia budynku.
Zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów przez termomodernizację należy rozumieć przedsięwzięcie, którego przedmiotem jest:
ulepszenie w następstwie, którego zmniejsza się zapotrzebowanie na energię dostarczaną do ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz do ogrzewania budynku mieszkalnego, budynków zbiorowego zamieszkania oraz budynków stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych
ulepszenie w następstwie, którego następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki wymienione powyżej, do których dostarczana jest energia z tych sieci spełniają wymagania związane z oszczędnością energii, które zostały określone w przepisach prawa budowlanego lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do wymienionych budynków
wykonanie przyłącza technicznego do centrum źródła ciepła z powodu likwidacji lokalnego źródła ciepła, czego następstwem ma być zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do wymienionych budynków
całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji (proces technologiczny, który jednocześnie wytwarza energię elektryczną i ciepło użytkowe w elektrociepłowni).
Do najczęściej przeprowadzanych działań w ramach termomodernizacji należy zaliczyć:
docieplenie ścian zewnętrznych i stropów
wymianę okien
wymianę lub modernizację systemów grzewczych.
Montaż paneli fotowoltaicznych
W przypadku montażu paneli fotowoltaicznych stosuje się obniżoną stawkę podatku VAT (8%), która ma zastosowanie tylko do samej usługi montażu. Natomiast dostawa towaru, w tym wypadku paneli fotowoltaicznych objęta jest stawką 23%. Taki podział powoduje, że może wystąpić problem z prawidłowym zakwalifikowaniem zdarzenia, w skład którego wchodzi jednocześnie usługa montażowa paneli oraz ich dostawa. W tym miejscu należy zastanowić się, czy miejsce ma tylko sama czynność związana z dostawą towaru, czy dochodzi do niej świadczenie usług montażu paneli? Zgodnie z przepisami każde świadczenie powinno być potraktowane jak odrębne i niezależne, jeżeli chodzi o opodatkowanie podatkiem VAT, ale z drugiej strony, jeżeli jedno świadczenie obejmuje kilka czynności, to w zasadzie nie powinno się go dzielić w celu podatkowym. Za świadczenie pojedyncze uważa się takie, w którym każda część składowa zostaje uznana za czynność zasadniczą, a inne elementy traktowane są jak czynności pomocnicze, dla których stosowane są takie same zasady opodatkowania jak w przypadku czynności zasadniczej.
Świadczenie, które składa się z kilku różnych czynności prowadzących do jednego celu uznaje się za świadczenie kompleksowe. Natomiast czynność pomocnicza to taka, która nie stanowi celu samego w sobie, a jest jedynie środkiem potrzebnym do realizacji lub wykorzystania świadczenia zasadniczego. Czynności wchodzące w skład świadczenia kompleksowego mogą mieć cechy zarówno świadczenia głównego jak i świadczeń pomocniczych. W związku z powyższym pojedyncza czynność uważana jest za element składowy świadczenia złożonego wtedy, jeżeli cel świadczenia czynności pomocniczej został zdominowany przez czynność główną z zastrzeżeniem, że czynności głównej nie można świadczyć bez czynności pomocniczej. Patrząc z ekonomicznego punktu widzenia świadczenia nie dzieli się, jeżeli tworzy ono jedno świadczenie kompleksowe w skład, którego wchodzi kilka świadczeń pomocniczych.
Podsumowując, świadczenie kompleksowe wystąpi wtedy, kiedy poszczególne czynności, czyli świadczenia wykonywane na rzecz jednego nabywcy dzielone są na świadczenie podstawowe i świadczenia pomocnicze, dzięki którym można skorzystać ze świadczenia podstawowego. W przypadku możliwości rozdzielenia świadczeń pomocniczych w taki sposób, który nie będzie miał większego wpływu na zmianę charakteru, czy wartość dla nabywcy, to wtedy takie świadczenie należy traktować jako dwa lub więcej niezależnie opodatkowanych świadczeń.
Jeżeli pojawiają się wątpliwości, czy dochodzi do dostawy towarów, czy też miejsce ma świadczenie usług, to decydujący jest ten element, który dominuje i jest determinujący (wpływa decydująco na coś). W przypadku, gdyby elementem dominującym było wydanie towaru w celu przeniesienia prawa do rozporządzania towarem tak jak właściciel, a pozostałe czynności miałyby charakter pomocniczy (uboczny), to transakcję należy traktować jak dostawę towarów. W sytuacji, kiedy transakcja dotyczy usług, to nawet jeżeli dojdzie do wydania towaru, to i tak taką transakcję należy traktować jako świadczenie usług.
W związku z powyższym organy podatkowe uważają, że dostawa paneli fotowoltaicznych razem z montażem jest usługą kompleksową. W tym przypadku świadczeniem podstawowym, dominującym jest świadczenie usług. Potwierdzeniem jest wiążąca informacja stawkową wydana przez Dyrektora KIS z dnia 15 lutego 2022 roku, nr 0111-KDSB2-1.440.280.2021.8.AM. Jeżeli instalacja wykonywana jest na budynku mieszkalnym, to istnieje możliwość zastosowania stawki VAT 8%.
