Jak rozliczyć płatność kryptowalutą za fakturę?

Wielu przedsiębiorców zadaje sobie pytanie, czy regulowanie płatności za fakturę bitcoinem jest możliwe. Już na wstępie rozwiejmy ich wątpliwości. Faktura może zostać uregulowana przy pomocy bitcoina, ethereum oraz innej kryptowaluty. Jedynym wymogiem jest zgoda kontrahenta. Wszystkie szczegóły związane z daną transakcją są ustalane właśnie pomiędzy sprzedawcą i nabywcą, dlatego jego głos jest decydujący. Obowiązujące przepisy nie zabraniają takiego działania. Oczywiście wykorzystanie kryptowaluty może wiązać się z pewnymi trudnościami podatkowymi, jednak dowiemy się o nich w dalszej kolejności.

Wystawianie faktur w kryptowalucie – tak czy nie?

Wszystkie elementy, które muszą znaleźć się w fakturze, czyli dowodzie zakupu zostały wymienione w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT. Ustawodawca podaje, że kwota podatku VAT, którego nie może zabraknąć na fakturze, musi być wyrażona w polskich złotówkach. Z kolei w sytuacji, gdy umowa została zawarta w obcej walucie, wymaga się jej przewalutowania na złotówki z zastosowaniem właściwych kursów.

W przepisach nie wyjaśniono dokładnie, jak ma przebiegać regulowanie należności (są wyjątki od tej zasady, chociażby mechanizm podzielonej płatności), dlatego sposobem płatności wskazanym na fakturze może być waluta wirtualna.

Rozliczenie kryptowalut w podatku PIT

W przypadku regulowania płatności za pomocą kryptowaluty wymaga się uregulowania podatku z tytułu tzw. odpłatnego zbycia waluty wirtualnej.
Zalicza się do tego:

• wymianę kryptowaluty na tradycyjny pieniądz (złotówki, euro itd.),
• wymianę krypto na towary,
• wymianę krypto na usługę,
• wymianę krypto na prawo majątkowe,
• opłacenie innych zobowiązań z wykorzystaniem kryptowaluty.

Wymiana krypto-krypto, krypto na stablecoiny, PoS, PoW, mining nie wiąże się z obowiązkiem zapłacenia podatku. Omawiane działania są neutralnego podatkowe, co oznacza, że nie zostają wprowadzone do deklaracji PIT.

Przychód do opodatkowania od zbycia kryptowalut to kwota otrzymana z jej spieniężenia albo równowartość towaru/usługi uzyskanego za kryptowalutę.

Kosztem uzyskania przychodu określa się wartość zakupów albo zbycia kryptowaluty (chociażby środki, które posłużyły na zakup krypto, wartość dostarczonej usługi/towaru i zapłata z wykorzystaniem krypto, a także wybrane prowizje, które pobiera giełda czy kantor). Rozliczenie kosztu jest możliwe tylko w sytuacji, gdy został on wcześniej udokumentowany.

PRZYKŁAD 1
Pani Magdalena, która wybrała do rozliczania skalę podatkową, przygotowała fakturę za usługi programistyczne w wysokości 70 000 zł. Data sprzedaży to kwiecień 2022 roku. Kontrahent uregulował należność z wykorzystaniem kryptowaluty. W 2023 roku sytuacja na rynku finansowym była na tyle korzystna, że pani Magdalena otrzymała za BTC 75 000 zł. W jaki sposób powinno wyglądać rozliczenie?

Pani Magdalena powinna wykonać następujące rozliczenia:

1. z działalności gospodarczej wykaże przychód 70 000 zł – w kwietniu 2022,
2. ze sprzedaży BTC wykaże przychód 75 000 zł w zeznaniu rocznym PIT-38 za rok 2023 (składany dopiero w 2024), ponieważ sprzedaż BTC za PLN nastąpiła dopiero w roku 2023.
3. w PIT-38 za rok 2023 wykaże również koszt uzyskania przychodu w kwocie 70 000 zł (czyli wartość z faktury przychodowej), gdyż tyle „wydała” (w postaci wyświadczonej usługi) na nabycie sprzedanego bitcoina.

Trzeba wyraźnie zaznaczyć, że decydując się na przyjęcie wirtualnej waluty, podatnik przyjmuje dwie umowy (ta sama sytuacja ma miejsce w przypadku barteru). Podmioty spełniają podwójną funkcję – to sprzedawcy oraz nabywcy. Przedsiębiorca ma przychód z prowadzonej działalności w momencie wymiany towaru na kryptowalutę w wysokości ceny towaru. Jeżeli wirtualna waluta zostanie sprzedana przez podatnika w późniejszym terminie i takie działanie wygeneruje dla niego dodatkowy przychód, należy go zakwalifikować jako przychód z kapitałów pieniężnych (zysków kapitałowych), które trzeba wykazać w rocznym PIT-38.

W tym miejscu należy podkreślić, że jeżeli roczne dochody po zsumowaniu będą większe od 1 000 000 zł, ustawodawca wymaga uregulowania daniny solidarności, czyli przedsiębiorca płaci PIT i daninę.

W jaki sposób odbywa się przeliczenie kryptowaluty na walutę obcą?

Wymaga się, aby wszystkie rozliczenia, czyli zarówno księgowe, jak i podatkowe odbywały się w złotówkach. Z tego względu, gdy podatnik zdecyduje się wymienić kryptowalutę na walutę obcą, czyli EUR czy USD, wymagane jest przeliczenie tej wartości na PLN. Sytuacja przedstawia się tak samo dla kosztu zakupu krypto.

To dobry moment, żeby przypomnieć, że zdarzeniem podatkowym określa się moment sprzedaży wirtualnej waluty, co oznacza dzień, gdy wychodzimy do FIAT na własnym rachunku giełdom, a nie dzień, gdy odbywa się przelew otrzymany FIAT (wyprowadzenie środków z rachunku funkcjonujące w wirtualnym świecie) na rachunek bankowy.

PRZYKŁAD 2
W dniu 20.10.2022 pani Zuzanna nabyła 1 LTC za kwotę 10 000 EUR. W grudniu 2022 roku zdecydowała się na sprzedaż waluty za 20 000 EUR, a pieniądze z giełdy trafiły na jej rachunek w 2023 roku. W którym roku należy wykazać transakcję?

Pani Zuzanna powinna wprowadzić prezentowaną transakcję do dokumentu PIT-38 za rok 2022, gdyż to w tym czasie doszło do zamiany waluty wirtualnej na prawdziwą. W rozliczeniu musi pojawić się kwota przychodu 20 000 EUR, a koszt 10 000 EUR. Zgodnie z obowiązujący przepisami wymaga się przeliczenia kwoty na PLN.

Jak kształtują się różnice kursowe w omawianym zagadnieniu?

Z różnicami kursowymi mamy do czynienia w sytuacji, kiedy transakcja została rozliczona w walucie obcej, a księgowość ma być prowadzona w polskich złotówkach. Wymaga się, aby kwoty należności oraz zobowiązań zostały przeliczone na PLN. Takie działanie często przyczynia się do różnic kursowych. Trzeba jednak podkreślić, że kwestia różnic kursowych nie będzie wymagała sprawdzenia, kiedy dochodzi do wymiany kryptowaluty na EUR, USD czy inne obce waluty. To stwierdzenie jest uwarunkowane przepisami podatkowymi (między innymi art. 24c ustawy o PIT), które dotyczą przychodów i kosztów wyrażonych w walucie obcej, a kryptowaluty nie zaliczają się do tej grupy. W tym miejscu warto przybliżyć art. 2 pkt ust.10 ustawy Prawo dewizowe, który mówi, że:

walutami obcymi są znaki pieniężne (banknoty i monety) będące poza krajem prawnym środkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie; na równi z walutami obcymi traktuje się wymienialne rozrachunkowe jednostki pieniężne stosowane w rozliczeniach międzynarodowych, w szczególności jednostkę rozrachunkową Międzynarodowego Funduszu Walutowego (SDR).

Dwie podane poniżej interpretacje potwierdzają przedstawione stanowisko, a dokładnie brak różnic kursowych dla transakcji odbywających się w walucie wirtualnej:

• 0113-KDIPT2-1.4011.496.2022.2.MGR,
• 0113-KDIPT2-3.4011.452.2017.1.AC,

Należy podkreślić, że interpretacje indywidualne są wydawane po przeanalizowaniu konkretnych przypadków z dostarczonych organom wniosków, stąd sytuacja nie zawsze będzie przedstawiać się w ten sposób.

Kryptowaluty nie widać, nie można jej dotknąć, ale można nią zapłacić. Wiąże się z konsekwencjami podatkowymi, a czasem również problemami. Zapytaliśmy Krajową Informację Skarbową o regulowanie faktur z wykorzystaniem kryptowaluty i padła wymowna odpowiedź urzędu „nie mamy wypracowanego stanowiska”. Z tego względu od przedsiębiorców wymaga się składania wniosków o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej i postępowanie zgodnie z wyznaczonymi zasadami.

Data publikacji: 2023-02-07, autor: FakturaXL