Faktury dla byłego pracodawcy

Pracownicy mogą podjąć decyzję o zakończeniu pracy na etat i wybór formy samo zatrudnienia. Po zakończeniu stosunku pracy część z nich współpracuje z byłym pracodawcą. Takie działanie jest zgodne z przepisami, jednak jest jednoznaczne z ograniczeniami dotyczącymi składek ZUS i podatku dochodowego. Jakie są różnice pomiędzy wystawianiem faktur dla nowych klientów a dokumentem dla byłego pracodawcy?

Samozatrudnienie jako bardzo korzystna forma zatrudnienia

Prowadzenie własnej działalności ma wiele zalet, stąd jest regularnie wybierane przez osoby, które nie chcą pracować na etacie. Jedną z korzyści samozatrudnienia jest prawo umożliwiające wliczanie do kosztów wydatków związanych z prowadzeniem działalności. Ta zasada dotyczy zarówno nabywanego sprzętu, czyli komputera albo biurka, jak również rachunków regulowanych na samochód.

Ustawodawca umożliwia także zaliczenie do kosztów innych, nieco mniej oczywistych wydatków, a wśród nich kosztów zakupu rowery czy odsetek od prywatnego kredytu. Z kolei czynni podatnicy VAT mają prawo odliczyć podatek VAT od nabytych towarów i usług.

Niewątpliwą zaletą samozatrudnienia jest swobodne działanie, czyli przedsiębiorca decyduje, jak funkcjonuje jego firma, w jakich pracuje godzinach i z kim współpracuje. Na uwagę zasługują także wyższe zarobki.

Po założeniu własnej firmy nawiązanie współpracy z byłym pracodawcą wiąże się z szeregiem konsekwencji, o których nie muszą myśleć inni przedsiębiorcy. Warto się z nimi zapoznać.

Faktura dla byłego pracodawcy a mały ZUS

Po zarejestrowaniu własnej działalności przedsiębiorca ma prawo skorzystać z małego ZUS-u, czyli opłacać preferencyjne składki ZUS. Taka możliwość przysługuje przez pierwsze 24 miesiące po rozpoczęciu działalności gospodarczej. Mały ZUS wiąże się dla firmy ze sporą oszczędnością, gdyż przedsiębiorca ma niższe składki na ubezpieczenie społeczne, dodatkowo nie musi regulować opłat na Fundusz Pracy.

Preferencyjne składki ZUS nie są dedykowane dla przedsiębiorców, którzy:

• w okresie 60 miesięcy przed rozpoczęcie nowej działalności prowadzili firmę,
• świadczą na rzecz byłego pracodawcy usługi takie same jak na etacie (w bieżącym lub poprzednim roku podatkowym).

Drugi z wymienionych punktów jasno wskazuje, że współpraca z byłym pracodawcą na tych samych zasadach, co stosunek pracy uniemożliwia skorzystanie z małego ZUS-u.

PRZYKŁAD 1
Czy grafik, który pracował na etacie i zajmował się projektowaniem stron internetowych i przeszedł na samozatrudnienie, może współpracować z byłym pracodawcą i jakie opłaca składki? Nie ma żadnych przeciwwskazań, aby grafik nawiązał współpracę z byłym pracodawcą i świadczył dla niego usługi tworzenia stron internetowych, jednak nie może skorzystać z małego ZUS.

Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja, gdy pracownik świadczy inne usługi na rzecz byłego pracodawcy. W przypadku, gdy pracownik po przejściu na samozatrudnienie decyduje się kontynuować współpracę jednak, zamiast tworzenia stron internetowych zacznie świadczyć usługi programistyczne, ma prawo opłacać niższe składki ZUS.

Prawo do podatku liniowego a samozatrudnienie

Współpraca z byłym pracodawcą nie jest dobrym rozwiązaniem dla przedsiębiorców, którzy zdecydowali się na podatek liniowy. Nie jest on dostępny dla podmiotów świadczących usługi dla byłego pracodawcy, jeżeli były wykonywane podczas trwania stosunku pracy. Zasada ta dotyczy bieżącego roku podatkowego.

Dodajmy, że podatek liniowy jest korzystnym rozwiązaniem dla przedsiębiorców, których dochody przekraczają 100 tys. złotych w ciągu roku. Podatek liniowy wiąże się z brakiem wielu ulg podatkowych. Przedsiębiorcy, którzy wybrali podatek liniowy, nie mają możliwości rozliczania się ze współmałżonkiem czy uwzględniania kwoty wolnej od podatku. Po rozpoczęciu własnej działalności w czerwcu 2021 roku i nawiązaniu współpracy z byłym pracodawcą świadcząc ten sam zakres usług, przedsiębiorca może zdecydować się na wybór podatku liniowego od stycznia 2022 roku.

Zasady samozatrudnienia

Bardzo ważną zasadą przy samozatrudnieniu jest charakter wykonywanej pracy, a dokładnie samozatrudnienie nie może odbywać się na takich samych warunkach, jak stosunek pracy. Oznacza to, że w umowie nie mogą występować takie same elementy/informacje jak dla stosunku pracy. Mowa przede wszystkim o wyznaczeniu właściwych zasad przy świadczeniu usług, czyli braku podporządkowania byłemu pracodawcy. Ważne jest także nałożenie odpowiedzialności za wykonywaną pracę na przedsiębiorcę świadczącego usługi. Oznacza to przejęcie ryzyka gospodarczego przez samozatrudnionego. Stosunek pracy niweluje taką zależność.

Warto mieć świadomość, że umowa o współpracy, która za bardzo przypomina wcześniejszy stosunek pracy, będzie wiązać się z konsekwencjami dla obu stron. Problemy będą ściśle związane ze składkami ZUS oraz wysokością podatków. W gorszej sytuacji będzie pracodawca, który nie wywiązał się z ciążącego na nim obowiązku obliczenia, pobrania i odprowadzenia podatków. Niestety, takie działanie wiąże się ze wszczęciem przeciwko niemu postępowania karnoskarbowego.

Z kolei nieprzestrzeganie prawa pracy to dla pracodawcy ryzyko nałożenia kary grzywny w wysokości do 30 tysięcy złotych.

Powyższe przykłady pokazują, że nawiązanie współpracy z byłym pracodawcą jest ryzykowne, a obie strony muszą przestrzegać wszystkich zasad wyznaczonych przez ustawodawcę – w przeciwnym wypadku poniosą konsekwencje swojego działania.

Data publikacji: 2022-11-13, autor: FakturaXL