Z zasady sprzedaż na rzecz firm dokumentowana jest fakturą, a na rzecz osób prywatnych paragonem fiskalnym. Dodatkowo, sprzedaż na rzecz drugiego przedsiębiorcy może być potwierdzona jeszcze paragonem fiskalnym. Z kolei osoba prywatna nieprowadząca działalności gospodarczej oprócz paragonu może otrzymać dodatkowo fakturę. Co w sytuacji kiedy mamy dwa dokumenty sprzedaży, fakturę do paragonu i paragon fiskalny? Który z tych dokumentów należy wykazać w JPK? Czy każda faktura do paragonu powinna być ujęta w JPK?
Transakcje pomiędzy przedsiębiorcami dokumentuje się za pomocą faktury sprzedaży. Wystawienie faktury jest obowiązkiem czynnego podatnika VAT w przypadku sprzedaży dokonywanej na rzecz innego podatnika podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze bądź na rzecz osoby prawnej, która nie jest podatnikiem. Dotyczy transakcji:
w ramach sprzedaży wysyłkowej na terytorium i poza terytorium kraju
w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów
z tytułu otrzymanej całości lub części zapłaty.
Podsumowując, faktura powinna być wystawiona na rzecz innego podatnika z tytułu dokonanej dostawy towarów lub świadczenia usług. Wystawienie faktury sprzedaży nie wyłącza możliwości wystawienia do tej samej transakcji paragonu fiskalnego. Chodzi o sytuację kiedy nabywca dokonujący zakupów i będący jednocześnie podatnikiem otrzymuje paragon fiskalny, ale w celu ujęcia kosztu firmowego zwraca się do sprzedawcy o wystawienie faktury do paragonu. Zmiana przepisów, od 1 stycznia 2020 roku nakłada na sprzedawcę obowiązek wystawienia faktury do paragonu na rzecz przedsiębiorcy tylko w sytuacji kiedy na wydanym paragonie znajduje się NIP nabywcy.
W przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej
(art. 106b ust 5 ustawy o VAT). Jeżeli sprzedawca wystawi fakturę do paragonu, na którym nie znajduje się numer NIP nabywcy to naraża się na sankcję karną w wysokości 100% podatku VAT wykazanego na fakturze. W rezultacie przełoży się to na podwójne opodatkowanie transakcji przez nabywcę oraz z koniecznością odprowadzenia podatku z tego tytułu.
Sprzedaż na rzecz osoby prywatnej – faktura do paragonu
Z zasady sprzedaż na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej rejestrowana jest na kasie fiskalnej. Klient otrzymuje paragon fiskalny będący dowodem dokonanej transakcji. Czasami zdarzają się sytuacje kiedy osoby prywatne proszą o wystawienie faktury do paragonu. Sprzedawca zgodnie z art. 106i ust. 6 ustawy o VAT ma obowiązek taką wystawić na wyraźne życzenie klienta o ile:
klient dokonał zgłoszenia w terminie do końca miesiąca, w którym otrzymał towar lub została wykonana usługa bądź otrzymał część lub całość zapłaty
w terminie nie późniejszym niż 15 dnia od dnia zgłoszenia żądania, jeżeli żądanie wystawienia faktury zostało zgłoszone po upływie miesiąca, w którym został dostarczony towar lub została wykonana usługa bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Tak więc sprzedawca ma obowiązek wystawić fakturę na rzecz osoby prywatnej jeżeli zgłoszenie wpłynęło w terminie 3 miesięcy liczone od końca miesiąca, w którym miała miejsce dostawa towarów lub została wykonana usługa. Po upływie tego terminu sprzedawca nie ma obowiązku wystawienia faktury. Może ją wystawić, ale tylko dobrowolnie.
Przepisów, które obowiązują od 1 stycznia 2020 roku w związku z możliwością wystawiania faktur do paragonu posiadającego numer NIP nabywcy nie stosuje się w przypadku sprzedaży na rzecz osób prywatnych (nie posiadają one numeru NIP).
Faktura do paragonu - JPK
W nowej strukturze pliku JPK w postaci JPK_V7M (rozliczenie miesięczne) oraz JPK_ V7K (rozliczenie kwartalne) wprowadzonej nowelizacją ustawy o VAT będzie konieczne umieszczanie oznaczeń na dokumentach sprzedaży wystawianych do paragonów fiskalnych. Od 1 października 2020 roku wszystkie faktury sprzedaży, które zostaną wystawione do paragonów fiskalnych będą posiadały w części ewidencyjnej JPK oznaczenie FP. Będzie to oznaczało, że sprzedawca, który wystawi fakturę do paragonu zarówno na rzecz przedsiębiorcy jak i osoby prywatnej będzie miał obowiązek wykazać ją w pliku JPK w części ewidencyjnej struktury po stronie podatku należnego i będzie musiał w polu „typ dokumentu” wskazać oznaczenie FP. Ujęcie tego typu faktury w pliku JPK ma charakter jedynie ewidencyjny. Wartość faktury nie będzie brana pod uwagę. Przychód będzie wykazywany na podstawie wystawionego paragonu fiskalnego.
Faktura uproszczona, czy faktura do paragonu?
Wielu podatników zastanawia się, w jaki sposób ma ująć w pliku JPK, paragon z NIP nabywcy, który jest traktowany jak faktura uproszczona.
Zgodnie z przepisami paragon fiskalny uznaje się za fakturę uproszczoną jeżeli:
zawiera on NIP nabywcy i sprzedawcy
został wystawiony na wartość 450 zł (100 euro)
zawiera dane pozwalające określić kwotę podatku wg poszczególnych stawek
posiada datę wystawienia, sprzedaży oraz numer
określa rodzaj towaru lub usługi
posiada kwotę należności ogółem
wykazuje wartość opustów, obniżek
posiada dane pozwalające określić kwotę podatku dla poszczególnych stawek.
Krajowa Informacja Skarbowa informuje, że paragon z NIP nabywcy, który spełnia warunki do uznania go za fakturę uproszczoną należy wykazać w pliku JPK w osobnej pozycji bez wykazywania w wartości łącznego raportu okresowego. Jeżeli więc paragon z NIP jest fakturą uproszczoną, sprzedawca nie powinien wystawiać do niego faktury do paragonu. Obowiązek wykazywania faktur uproszczonych w nowej strukturze JPK_V7 powstanie po 31 grudnia 2020 roku.
