Coraz więcej podmiotów ma obowiązek sporządzania dokumentacji dotyczącej cen transferowych. Jednak nie wszyscy podatnicy posiadają wystarczającą wiedzę i doświadczenie, aby prawidłowo rozliczać transakcje z cenami transferowymi.
Cena transferowa (cena transakcyjna), to cena stosowana w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi, tzn. takimi, które mają znaczący wpływ na inne podmioty krajowe lub zagraniczne. Definicję centy transferowej można znaleźć w art. 23m ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT oraz w art. 11a ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.
Zgodnie z powyższymi przepisami, cena transferowa to inaczej: „rezultat finansowy warunków ustalonych lub narzuconych w wyniku istniejących powiązań, w tym cenę, wynagrodzenie, wynik finansowy lub wskaźnik finansowy”. W prostym przekładzie, cena transferowa, to inaczej cena sprzedawanych dóbr i usług oraz wartości niematerialnych i prawnych ustalona przez podmioty powiązane, które mają wpływ na końcowy wynik finansowy przedsiębiorstwa i na wskaźniki finansowe. Zgodnie z wytycznymi OECD cenami transferowymi są te na podstawie, których podmiot przekazuje dobra niematerialne, towary i świadczy usługi dla podmiotów powiązanych. Ceny transferowe występują również w transakcjach zawieranych z podmiotami zlokalizowanymi w jednym z krajów znanych jako raj podatkowy, czyli stosujących tzw. „szkodliwą konkurencję podatkową”. Zgodnie z polskim prawem i organizacjami unijnymi przez transakcje należy rozumieć operacje handlowe kupna, sprzedaży i transferu towarów materialnych i niematerialnych oraz usług. Transakcjami mogą być również umowy zawarte z tym samym partnerem, gdzie przedmiotem będą usługi lub dobra objęte jedną ceną.
Podmioty powiązane, a ceny transferowe
Znane są 3 typy powiązań pomiędzy podmiotami:
rodzinne – dotyczą osób spokrewnionych lub spowinowaconych posiadających udziały lub sprawujących najważniejsze funkcje w podmiotach, które przeprowadzają ze sobą transakcje
osobowe – dotyczą sytuacji kiedy dana osoba pełni funkcje członka rady nadzorczej lub zarządu jednocześnie w obu stronach transakcji. Ten typ powiązań występuje także wtedy kiedy właściciel jednego z podmiotów posiada minimum 5% udziałów w drugim
kapitałowe – dotyczy sytuacji kiedy jeden lub więcej kontrahentów posiada co najmniej 5% prawa głosu w podmiocie, z którym przeprowadzana jest transakcja. Jeżeli jeden podmiot dysponuje co najmniej 5% udziałów w kapitale drugiego podmiotu w sposób bezpośredni lub pośredni, to wtedy też występują powiązania kapitałowe.
Obowiązek dokumentacyjny, czyli
obowiązek sporządzania dokumentacji podatkowej związanej z cenami transferowymi wynika z art. 9a ust. 2 – 3c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych lub art. 25a ust. 2 – 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podatnik zobowiązany jest do sporządzania dokumentacji po przekroczeniu limitów naliczanych w danym roku podatkowym.
Wynoszą one odpowiednio:
20 tys. euro – dotyczy transakcji zawieranych z podmiotami z tzw. rajów podatkowych
30 tys. euro – dotyczy świadczenia usług i sprzedaży lub udostępniania wartości niematerialnych i prawnych
100 tys. euro – dotyczy sytuacji kiedy wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego którejś ze stron, jak np.: w przypadku podmiotów powiązanych
50 tys. euro – każdy pozostały przypadek.
Kary za brak dokumentacji dotyczącej cen transferowych
Prowadzenie dokumentacji związanej z cenami transferowymi wymaga posiadania dużej wiedzy i doświadczenia, dlatego warto w tym zakresie skorzystać z pomocy specjalistów. Dzięki temu można uniknąć pomyłek, za które grożą:
sankcje podatkowe – 50% różnicy pomiędzy dochodem zadeklarowanym przez firmę, a tym jaki został ustalony przez organ skarbowy podczas kontroli. Informacje dotyczące sankcji podatkowej zostały zawarte w art. 19 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych lub art. 30d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
sankcje karno-skarbowe – mogą wynieść nawet 120 stawek dziennych jeżeli podatnik nie przedłoży kompletnej dokumentacji w ciągu 7 dni od dnia żądania. Kara może wynosić od 560 zł do nawet 2 688 000 zł. W najgorszym wypadku za największe błędy podatnikowi może grozić kara w wysokości nawet 720 stawek dziennych i/lub kara pozbawienia wolności
sankcje karne – wynoszą od 1% do 8% przychodów osiągniętych w roku poprzedzającym. Jeżeli przychód nie przekroczył 1 000 000 zł, to procent naliczany jest od wydatków poniesionych w roku poprzedzającym wyrok.
