Mediacja to inaczej pośrednictwo w sporze, którego celem jest ułatwienie stronom spornym dojście do porozumienia. Zgodnie z najnowszymi interpretacjami organów podatkowych świadczenie usług mediacji sądowej i pozasądowej nie stanowi usług doradztwa oraz usług prawniczych. Oznacza to, że usługi te zwolnione są z opodatkowania podatkiem VAT.
Prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie przeprowadzania mediacji sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych, rodzinnych oraz gospodarczych polegających na udzielaniu wsparcia stronom sporu celem osiągnięcia porozumienia, którego konsekwencją jest zawarcie ugody pomiędzy stronami zwolnione jest z podatku VAT. Jednocześnie podatnik nie może udzielać porad prawnych i innych usług doradczych. Prawo do zwolnienia z podatku od towarów i usług przysługuje na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT. Takiego zdania jest Krajowa Informacja Skarbowa. Organ podatkowy uważa, że usługi mediacji nie są usługami doradztwa, ani usługami prawniczymi, ponieważ zadaniem mediatora jest jedynie wspieranie stron sporu w taki sposób, aby mogły one dojść do porozumienia. Jednocześnie mediator nie może udzielać żadnych porad prawnych ani wskazywać pewnych rozwiązań konfliktu. Do tego przede wszystkim musi być bezstronny i neutralny.
Jak wskazuje Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU) mediacja jest usługą pośrednictwa w sporze, która przeprowadzana jest w celu ułatwienia stronom konfliktu dojście do porozumienia. Zgodnie z powyższym, usługi mediacji nie spełniają definicji usług doradczych i prawniczych i co za tym idzie mogą być zwolnione z zapłaty podatku VAT.
Kim jest mediator?
Można powiedzieć, że mediator jest specjalistą do spraw społecznych. Załącznik do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej wskazuje klasyfikacje zawodów i specjalności wykonywane na potrzeby rynku pracy oraz pokazuje zakres ich stosowania. Zgodnie z tym zawody mediatora i mediatora sądowego są zawodami zaliczanymi do grupy specjalistów zajmujących się sprawami społecznymi. Z kolei wg PKWiU przez usługi prawnicze należy rozumieć różne czynności związane z doradztwem prawnym, a specjaliści z dziedziny prawa zaliczani są do oddzielnej grupy. W związku z tym zwolnienie z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT nie przysługuje między innymi podatnikom świadczącym usługi prawnicze oraz z zakresu doradztwa z wyłączeniem doradztwa rolniczego. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że pojęcie „doradztwo” nie zostało zdefiniowane ani w ustawie o podatku od towarów i usług ani w przepisach wykonawczych. W ustawie brak jest również definicji pojęcia „usługi prawnicze”. Z kolei według słownika języka polskiego „doradztwo” oznacza udzielanie fachowych zaleceń i porad.
Usługi mediacji, a zwolnienie z VAT - przykład
Z wnioskiem o wydanie interpretacji w związku z prowadzeniem usług mediacji wystąpiła kobieta zajmująca się świadczeniem usług terapeutycznych oraz coachingowych. Podatniczka korzysta ze zwolnienia z zapłaty podatku VAT. Dodatkowo od czasu do czasu wykonuje usługi mediacji. Jednocześnie nie świadczy porad prawnych, ponieważ nie jest prawnikiem. W ramach przeprowadzanych mediacji pomaga jedynie stronom konfliktu dojść do porozumienia. Kobieta nie oferuje doradztwa prawnego ani nie narzuca własnych rozwiązań sprawy. Czy w jej sytuacji prowadzenie działalności w zakresie mediacji pozwala jej nadal korzystać ze zwolnienia z VAT, tak jak wskazuje na to art. 113 ust. 1 i ust. 13 ustawy o VAT?
Według wnioskodawczyni usługi mediacji nie są tożsame z doradztwem prawnym oraz usługami doradczymi. Jej zdaniem powinna zachować prawo do zwolnienia z zapłaty podatku VAT, ponieważ jej działania mają charakter neutralny, a strony konfliktu nie mają narzucanych konkretnych rozwiązań.
Jakie stanowisko zajął organ podatkowy?
Po zapoznaniu się ze sprawą organ podatkowy przyznał rację wnioskodawczyni i potwierdził, że usługi mediacji świadczone przez przedsiębiorczynię nie podlegają pod usługi prawne ani doradcze. Mediator jest jedynie stroną, pomagającą uczestnikom sporu osiągnąć porozumienie w konflikcie. Przy czym jest on osobą neutralną, która nie nakazuje podejmowania żadnych działań ani nie oferuje porad prawnych. W związku z tym, że ustawa nie zawiera definicji pojęcia czym jest „doradztwo”, to dozwolona jest dość szeroka interpretacja jego znaczenia. Usługi mediacji nie mieszczą się w kategorii tego pojęcia. Słownik języka polskiego określa „doradztwo” jako udzielanie fachowych porad oraz zaleceń, a to nie mieści się w kategorii mediacji.
Podsumowanie
Świadczenie usług mediacji, które nie stanowią usług doradztwa ani nie są poradami prawnymi objęte jest zwolnieniem od zapłaty podatku VAT. Tak uważają organy podatkowe w wydanej interpretacji dotyczącej sprawy podatnika prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą zajmującego się przeprowadzaniem mediacji sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych, rodzinnych i gospodarczych. Podatnik poza mediacjami nie zajmuje się świadczeniem usług w zakresie doradztwa i udzielania porad prawnych. Prowadzenie mediacji nie ma charakteru doradczego ani prawniczego, dlatego podatnik nie jest zobowiązany do naliczania podatku VAT od świadczonych usług mediacyjnych.
