Coraz więcej polskich przedsiębiorców nawiązuje współpracę z firmami zagranicznymi. Niektóre kontrakty trwają nawet kilka lat. W takiej sytuacji firmy mogą liczyć na upusty lub rabaty. Często stosowaną ulgą jest udzielenie skonta.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o VATwewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT), to nabycie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, które to towary w wyniku dokonanej dostawy wysyłane są lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego, w którym rozpoczęła się wysyłka lub transport towarów przez podmiot dokonujący dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
Transakcję można uznać za WNT jeżeli zostaną spełnione dwa podstawowe warunki:
podmiot z jednego państwa członkowskiego powinien nabyć prawo do rozporządzania towarami jak właściciel, co wskazuje, że na rzecz tego podmiotu musi być dokonana dostawa
po dokonanym nabyciu towary przemieszczane są na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo wysyłki z zastrzeżeniem, że bez znaczenia jest fakt kto rzeczywiście przewozi towar i na czyje zlecenie, ponieważ towary w wyniku dokonanej dostawy mogą być wysyłane lub transportowane przez podmiot dokonujący dostawę, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
PRZYKŁAD 1 Spółka jako czynny podatnik VAT nabyła towar w państwie członkowskim UE. Podmiot dokonujący dostawy towaru na rzecz spółki nabył wcześniej towar w ramach importu z Chin. Podmiot ten jest też czynnym podatnikiem podatku od wartości dodanej. Po nabyciu na terytorium państwa członkowskiego, towar dalej transportowany jest do magazynu spółki znajdującego się w Polsce. Organizatorem transportu jest spółka. Czy w tym przypadku mamy do czynienia z dostawą w ramach WNT?
Odpowiedź: Tak, dochodzi do WNT, ponieważ spółka nabyła towar w innym kraju UE, a wcześniejszy import towarów nie ma tu znaczenia. Organizacja transportu również nie ma wpływu na to, czy dana transakcja zostanie uznana za WNT.
WNT, a moment powstania obowiązku podatkowego
Przy WNT obowiązek podatkowy powstaje w chwili wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, jednak nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym została dokonana dostawa towaru będącego przedmiotem WNT. Jeżeli więc:
faktura zostanie wystawiona przed upływem 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym została dokonana dostawa towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia - obowiązek podatkowy powstaje w chwili wystawienia faktury
faktura nie została wystawiona przed upływem 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym została dokonana dostawa towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia – obowiązek podatkowy powstaje z upływem 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym została dokonana dostawa towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.
PRZYKŁAD 2 Podatnik zakupił w Niemczech maszynę pakującą. Ze względu na to, że maszyna jest dość droga i produkowana na specjalne zamówienie, to nabywca musiał dokonać wpłaty dwóch zaliczek. Producent wystawił mu fakturę proforma i na jej podstawie podatnik wpłacił zaliczki. Po wpłacie producent wystawił fakturę dokumentującą dokonane wpłaty. Czy w tym przypadku podatnik powinien rozpoznać WNT?
Odpowiedź: Jeżeli faktura końcowa zostanie wystawiona przed upływem 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostanie dokonana dostawa towaru będącego przedmiotem WNT, to wtedy powstanie obowiązek podatkowy. Przepisy wskazujące moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów nie mają nic wspólnego z wpłatą zaliczki dokonanej na poczet dostawy towaru, co oznacza, że w tym wypadku wpłata zaliczki na poczet dostawy towaru w ramach WNT nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w VAT. Podsumowując w omawianym przypadku, fakt zapłaty zaliczek przed dokonaniem dostawy towaru, a także otrzymania faktur będących potwierdzeniem ich zapłaty nie powoduje powstania obowiązku podatkowego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia maszyny z Niemiec.
Czym jest skonto?
Skonto, to inaczej obniżenie ceny o określoną wartość procentową. Jest pewnego rodzaju nagrodą dla nabywcy udzielaną za wcześniejszą zapłatę należności jeszcze przed terminem płatności. Skonto ma charakter dobrowolny, a warunki jego udzielenia są ustalane pomiędzy przedsiębiorcami. Udzielenie skonta zobowiązuje przedsiębiorcę do umieszczenia na fakturze informacji o jego udzieleniu.
Skonto przy transakcjach dokonywanych w ramach WNT
Do podstawy opodatkowania w ramach WNT należy zaliczyć wszystko co jest zapłatą, którą otrzyma lub ma otrzymać dostawca towarów lub usługodawca z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub innej osoby trzeciej. Do podstawy opodatkowania nie wlicza się między innymi kwot będących obniżką cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty. Oznacza to, że rabat w formie skonta przyznanego podatnikowi przez dostawcę unijnego pomniejsza podstawę opodatkowania WNT zakupionych towarów. Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:
będących obniżką cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty
udzielonych opustów i obniżek cen uwzględnionych w momencie sprzedaży jakie zostały udzielone nabywcy lub usługobiorcy
otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy zwrotów udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu oraz na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo w ewidencji prowadzonej przez podatnika na potrzeby podatku.
W celu określenia podstawy opodatkowania wyróżnione zostały dwa rodzaje rabatów:
przyznane przed ustaleniem ceny i dokonanej zapłaty nie mające wpływu na podstawę opodatkowania
przyznane po dostawie towarów.
PRZYKŁAD 3 Podatnik zakupił środki chemiczne we Francji. Ustalił z dostawcą, że jeżeli zapłaci za towar w terminie miesięcznym, to otrzyma skonto. Podatnik skorzystał z tej możliwości i dokonał zapłaty w ustalonym terminie, czyli w ciągu miesiąca. Dostawca po uzyskaniu wpłaty wystawił odbiorcy fakturę korygującą uwzględniającą przyznane skonto. W praktyce skonto przyznawane jest już po rozliczeniu WNT. W jaki sposób podatnik powinien rozliczyć fakturę dokumentującą skonto?
Odpowiedź: W omawianym przypadku zapłata uwzględniająca skonto dotyczy dostawy z poprzedniego miesiąca (obowiązek podatkowy już powstał i został wykazany w ewidencji JPK). Oznacza to, że podstawa opodatkowania i podatek należny z tytułu WNT powinien zostać pomniejszony w miesiącu, w którym została dokonana zapłata dająca podstawę do skorzystania z skonta. W tym samym miesiącu powinna być dokonana także korekta podatku naliczonego do odliczenia. Podatek VAT należny, a także VAT naliczony z tytułu WNT powinny zostać rozliczone na podstawie wartości wynikających z faktury korygującej w momencie otrzymania skonta.
