Kursy walut na fakturach korygujących po zmianach Slim VAT 3

Slim VAT 3 to określenie pakietu zmian odnoszących się do podatku od towarów i usług zmierzającego do usprawnienia rozliczeń podatkowych. Celem pakietu jest również redukcja szarej strefy występującej w gospodarce. W nowych przepisach można znaleźć, chociażby ujednolicenie zasad dotyczących kursów przeliczeniowych stosowanych w fakturach korygujących. Jaki kurs przeliczeniowy powinien zastosować podatnik po wprowadzeniu zmianach w ramach pakietu Slim VAT 3?

Kurs przeliczeniowy dla faktur w walucie obcej a podatek VAT

W trakcie dokumentowania sprzedaży przedsiębiorca może zastosować dowolną walutę. Jeżeli wybór padnie na walutę obcą, podatnik jest zobowiązany do przeliczenia wartości sprzedaży na PLN.

Art. 31a ustawy o VAT wyznacza zasady wyboru prawidłowego kursu przeliczeniowego dla sprzedaży udokumentowanej w walucie innej niż polskie złotówki.

Art. 31a ust. 1 ustawy wskazuje, że w celu przeliczenia wartości sprzedaży wyrażonej w obcej walucie na PLN należy zastosować średni kurs wybranej waluty ogłoszony przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.

Warto jednak nawiązać do ogólnej zasady wyznaczonej w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, z której wynika, że obowiązek podatkowy powstaje w momencie wykonania dostawy towarów albo wyświadczenia usługi.

Wystawienie faktury zaliczkowej przed uregulowaniem płatności

W praktyce często dochodzi do sytuacji, kiedy udokumentowanie sprzedaży odbywa się jeszcze przed powstaniem obowiązku podatkowego. W takim przypadku należy postępować zgodnie z zasadami omówionymi w art. 31a ust. 2 ustawy o VAT, a mianowicie przeliczać wartości faktur na PLN, stosując przy tym średni kurs zastosowanej waluty ogłoszonej przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy na dzień przed wystawieniem dowodu sprzedaży.

Może zdarzyć się sytuacja, że nie wyznaczono kursu przeliczeniowego na dzień przed powstaniem obowiązku podatkowego albo wystawienia faktury (dotyczy dokumentowania sprzedaży, zanim powstanie obowiązek podatkowy), trzeba wtedy zastosować kurs z ostatniego dnia roboczego.

PRZYKŁAD 1
Wykonanie usługi przez pana Mariusza miało miejsce w sobotę, czyli 27 maja 2023 roku. W tym samym dniu wystawił fakturę w obcej walucie. Jaka powinna być data kursu przeliczeniowego zastosowanego do faktury?

Przeliczenie wartości sprzedaży, która odbywa się w walucie obcej, należy wykonać zgodnie z kursem wybranej waluty z ostatniego dnia roboczego. Trzeba więc zastosować tabelę kursów ogłoszoną przez NBP z dnia 26 maja 2023 roku.

PRZYKŁAD 2
Sprzedaż w firmie pana Adama miała miejsce 20 maja 2023 roku i została udokumentowana fakturą wystawioną w euro w terminie 30 maja  2023 roku. Jaki kurs przeliczeniowy należy zastosować w omawianym przykładzie?

Data sfinalizowania sprzedaży warunkuje moment powstania obowiązku podatkowego na gruncie VAT. W omawianym przykładzie to 20 maja 2023 roku. Pan Adam powinien zastosować średni kurs euro przeliczony na PLN ogłoszony przez NBP w dniu 19 maja, czyli 4,5367 zł (kurs znajduje się w tabeli nr 096/A/NBP/2023).

PRZYKŁAD 3
Pani Justyna planuje świadczenie usługi w terminie 26 czerwca 2023 roku. Chociaż już 30 maja 2023 roku wystawiła fakturę dokumentującą sprzedaż, którą przygotowała w dolarach amerykańskich. Jaki kurs przeliczeniowy powinien zostać przez nią zastosowany?

Pani Justyna wystawiła fakturę, zanim powstał obowiązek podatkowy i w takiej sytuacji do przeliczenia wartości sprzedaży należy zastosować średni kurs dolara amerykańskiego udostępniony przez NBP w dniu 29 maja 2023 roku, czyli 4,2234 zł (kurs został podany w tabeli nr 102/A/NBP/2023).

Jaki kurs przeliczeniowy należy zastosować do faktur korygujących?

Wymienia się różne okoliczności, które wymagają dokonania korekty wartości sprzedaży. Gdy w dokumentowaniu sprzedaży zastosowano walutę obcą, przedsiębiorca ma obowiązek zastosować właściwy kurs przeliczeniowy dla faktur korygujących.

Na chwilę obecną (do 30 czerwca 2023 roku) właściwy kurs przeliczeniowy dla faktur korygujących jest uwarunkowany praktyką księgową i obowiązującym orzecznictwem, chociaż w przepisach nie znajdziemy szczegółowych zasad postępowania w takiej sytuacji.

W praktyce stosuje się zasadę, że dla faktur korygujących należy zastosować ten sam kurs, który został przyjęty pierwotnie – zgodnie z art. 31a ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

Gdy pierwotna faktura, którą zmodyfikowano przez fakturę korygującą, została wystawiona:

• po powstaniu obowiązku podatkowego - do przeliczenia faktury korygującej należy zastosować średni kurs NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający moment powstania obowiązku podatkowego – zasada jest zgodna z 31a ust. 1 ustawy o VAT,
• zanim powstanie obowiązek podatkowy - do przeliczenia faktury korygującej należy zastosować średni kurs NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury – zasada jest zgodna z 31a ust. 2 ustawy o VAT.

Kurs przeliczeniowy dla faktur korygujących w ramach Slim VAT 3

Najnowszy pakiet uproszczeń dotyczących rozliczania podatku VAT, precyzując, Slim VAT 3 przekazuje informacje, jaki zastosować kurs przeliczeniowy dla faktur korygujących.

Oprócz art. 31a ustawy o VAT, który obowiązuje i przekazuje zasady przeliczania faktury wyrażonej w walucie obcej, ustawodawca wprowadza dodatkowy art. 31b, w którym wyznaczono zasady wyboru właściwego kursu przeliczeniowego.

Art. 31b ustawy o VAT nie jest jeszcze sfinalizowany, ale wyznacza kurs przeliczeniowy, który należy stosować w przypadku faktur korygujących:

• in plus oraz in minus, przyczyna korekty nie ma znaczenia (poza upustem i obniżką),
• zbiorczych,
• wystawionych ze względu na przyznany upust oraz obniżkę.

Wszystko wskazuje na to, że Slim VAT 3 zacznie obowiązywać już 1 lipca 2023 i od tego dnia przedsiębiorcy muszą stosować takie kursy przeliczeniowe dla faktur korygujących:

Rodzaj korekty	Kurs przeliczeniowy dla faktur korygujących
bez względu na powód korekty in plus i in minus (z wyłączeniem upustu i obniżki)	kurs przeliczeniowy przyjęty pierwotnie
zbiorcze faktury	średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej
opust lub obniżka	średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej

PRZYKŁAD 4
Pani Krystyna sprzedała towary w dniu 20 maja 2023 roku, a w trakcie przeliczenia wartości transakcji zastosowała średni kurs NBP opublikowany 19 maja 2023 roku. Jednak w sierpniu miał miejsce zwrot towaru przez klienta. Pojawia się więc pytanie, jaki kurs przeliczeniowy należy zastosować na fakturze korygującej?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami wartość faktury korygującej należy przeliczyć zgodnie z kursem, który przyjęła do obliczenia pierwotnej faktury, czyli 19 maja 2023. Mowa o kursie poprzedzającym moment powstania obowiązku podatkowego faktury pierwotnej.

PRZYKŁAD 5
Pan Łukasz sprzedał towary 2 maja. 15 i 24 maja nastąpiły kolejne transakcje sprzedaży. Dlatego przedsiębiorca przygotował jedną fakturę zbiorczą. W sierpniu część towaru zwrócono. Jaki kurs należy zastosować dla zbiorczej faktury korygującej?

Dla zbiorczych faktur korygujących trzeba stosować średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego, który miał miejsce przed dniem poprzedzającym wystawienie faktury korygującej.

PRZYKŁAD 6
Pani Izabela wyświadczyła usługę w lipcu 2023 roku, a do udokumentowania transakcji zastosowała walutę obcą. Jednak z uwagi na dużą ilość pracy nie uwzględniła rabatu w wysokości 10%, który miała przyznać. Musi wystawić więc fakturę korygującą, ale z jakim kursem?
W wystawianej fakturze korygującej pani Izabela musi zastosować średni kurs NBP poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej.

Kurs przeliczeniowy dla faktur z podatku dochodowego a Slim VAT 3

Sytuacja przedstawia się inaczej, jeżeli podatnik do przeliczenia wartości sprzedaży w walucie obcej wybrał spójny kurs przeliczeniowy dla podatku dochodowego oraz VAT.

Art. 31a ust. 2a ustawy o VAT wskazuje, że w sytuacji, gdy przedsiębiorca stosuje średni kurs Narodowego Banku Polskiego z podatku dochodowego, przeliczenie podstawy opodatkowania VAT ma miejsce po opublikowaniu kursu na ostatni dzień roboczy występujący przed dniem uzyskania przychodu.

Takie zasady obowiązywały już w momencie wprowadzenia pierwszej odsłony Slim VAT, z zastrzeżeniem, że podatnik decydujący się na wykorzystanie spójnego kursu przeliczeniowego, ma obowiązek korzystać z niego przez okres minimum 12 miesięcy, które są liczone od miesiąca, gdy ten sposób został przez niego wybrany – zgodnie z art. 31a ust. 2b.

Od momentu, gdy w życie wejdzie Slim VAT 3, podatnicy, którzy zdecydowali się na przedstawiony wcześniej sposób przeliczania, prawdopodobnie będą mierzyć się z różnymi wątpliwościami na temat możliwości stosowania kursu przeliczeniowego dla faktur korygujących.

Zasady przeliczania faktur korygujących zgodne ze Slim VAT 3 opisane w projektowym art. 31b ust. 1 i 2 nie będą mogły zostać zastosowane przez podatników, jeżeli oryginalnie przeliczyli udokumentowaną sprzedaż w walucie obcej na PLN, zgodnie z zasadami dla podatku dochodowego. 

W prezentowanej sytuacji kurs przeliczeniowy dla faktur korygujących powinien odpowiadać zasadom obowiązującym dla podatku dochodowego.

Data publikacji: 2023-06-28, autor: FakturaXL