Przedsiębiorcy, którzy planują inwestycje w firmie i nie poniosły na ten cel jeszcze żadnych wydatków, a odnotowały w 2020 roku zysk mogą skorzystać z nowego rozwiązania jakim jest specjalny fundusz inwestycyjny.
28 listopada 2020 roku została wprowadzona nowelizacja, która wprowadziła estoński CIT oraz specjalny fundusz inwestycyjny. Oba rozwiązania przeznaczone są dla podatników, o których mówi art. 3 ust. 1 ustawy o CIT. Chodzi o podatników mających siedzibę lub zarząd na terytorium Polski, których dotyczy obowiązek podatkowy od całości dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.
Fundusz specjalny mają prawo tworzyć tylko niektóre grupy podatników spełniających określone warunki u których:
łączne przychody z działalności za poprzedni rok podatkowy nie przekroczyły 100 000 000 zł lub wartość średnich przychodów z działalności obliczona na ostatni dzień poprzedniego roku podatkowego z okresu korzystania z funduszu nie jest wyższa niż 100 000 000 zł z zastrzeżeniem, że dane przychody liczone są z uwzględnieniem kwoty VAT należnego
mniej niż50% przychodów, o których mówi pkt 1 musi pochodzić:
z wierzytelności
z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek
z części odsetkowej raty leasingowej
z poręczeń i gwarancji
z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu ich zbycia
ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych
z transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu ustawy CIT (jeżeli w związku z tymi transakcjami nie zostanie wytworzona wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma).
Inne dodatkowe warunki jakie musi spełnić podatnik
Podatnik poza wymienionymi wyżej warunkami musi jeszcze spełnić inne dotyczące ilości zatrudnionych osób. Przedsiębiorca musi:
zatrudniać na podstawie umowy o pracę przynajmniej 3 osoby w przeliczeniu na pełen etat, które nie są udziałowcami ani akcjonariuszami podatnika przez okres przynajmniej 300 dni w danym roku podatkowym. Jeżeli rok podatkowy nie przypada na okres kolejnych 12 miesięcy kalendarzowych, to przez 82% dni przypadających w roku podatkowym
ponosić miesięczne wydatki w kwocie jaka stanowi co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz zatrudnionych na podstawie umowy innej niż umowa o pracę przynajmniej 3 osób fizycznych, które nie są udziałowcami ani akcjonariuszami podatnika o ile w związku z wypłatą tych wynagrodzeń podatnik ma obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych i składek określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń
prowadzić działalność w formie spółki z o. o. lub spółki akcyjnej, gdzie udziałowcami lub akcjonariuszami są wyłącznie osoby fizyczne nieposiadające praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciele czyli fundatorzy lub beneficjenci fundacji trustu bądź innego podmiotu lub stosunku prawnego o charakterze powierniczym.
Poza tym spółka nie może posiadać udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych, które związane są z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel, inaczej fundator lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu bądź stosunku prawnego o charakterze powierniczym.
Obowiązkiem podatnika jest sporządzenie sprawozdania zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości (MSR) za okres korzystania z funduszu.
PRZYKŁAD 1 Spółka jest producentem mebli. W 2021 roku ma zamiar skorzystać z funduszu. W 2020 roku osiągnęła przychody z działalności podstawowej w wysokości 46 000 000 zł. W bieżącym roku spółka osiągnęła przychód w wysokości 50 000 000 zł z praw do własności przemysłowej, w tym też z tytułu zbycia tych praw. Czy od 2021 roku będzie mogła korzystać z funduszu?
Odpowiedź: Spółka nie będzie mogła skorzystać z funduszu w 2021 roku. Co prawda nie osiągnęła przychodu w wysokości 100 000 000 zł, ale ponad 50% jej przychodów pochodzi ze sprzedaży praw do własności przemysłowej.
Kto nie utworzy funduszu?
Funduszu nie mogą utworzyć:
przedsiębiorstwa finansowe wymienione w art. 15c ust. 16 ustawy CIT
instytucje pożyczkowe
podatnicy osiągający dochody wskazane w art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a
podatnicy postawieni w stan upadłości lub likwidacji
podatnicy, którzy zostali utworzeni:
w wyniku połączenia lub podziału
przez osoby prawne, osoby fizyczne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które tytułem wkładów niepieniężnych wniosły do kapitału podatnika, składniki majątku pozyskane przez te osoby lub jednostki w wyniku likwidacji innych podatników o ile osoby te lub jednostki posiadały udziały tych bądź innych likwidowanych podatników
przez osoby prawne, osoby fizyczne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej jeżeli w danym roku podatkowym, w którym podatnik został utworzony lub w roku podatkowym, który nastąpił bezpośrednio po nim zostało wniesione na poczet kapitału, wcześniej prowadzone przedsiębiorstwo, jego zorganizowana część lub składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie kwotę 10 000 euro o równowartości w złotówkach przeliczonej wg średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP w pierwszym dniu roboczym miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym zostały wniesione te składniki majątku w zaokrągleniu do 1 000 zł. Wartość tych składników oblicza się przy zastosowaniu przepisów art. 14
w roku podatkowym, w którym rozpoczęli działalność oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym, jednak nie krócej niż przez okres 24 miesięcy od dnia utworzenia
podatnicy, którzy:
zostali podzieleni przez wydzielenie
wnieśli tytułem wkładu do innego podmiotu, także na rzecz kapitału, wcześniej prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa lub składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotówkach, kwoty 10 000 euro przeliczonej wg średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP w pierwszym dniu roboczym miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym zostały wniesione te składniki majątku w zaokrągleniu do 1 000 zł. Wartość tych składników oblicza się stosując przepisy art. 14 lub składniki majątku uzyskane przez tego podatnika w wyniku likwidacji innych podatników o ile podatnik ten posiadał udziały innych likwidowanych podatników
w danym roku podatkowym, w którym miał miejsce podział lub zostały wniesione wkłady oraz w roku podatkowym następującym bezpośrednio po nim, jednak nie krócej niż przez okres 24 miesięcy licząc od dnia dokonania podziału bądź wniesienia wkładu.
Jak utworzyć fundusz?
Podatnicy, którzy mają prawo skorzystać z funduszu mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, odpisy na fundusz o ile zostaną spełnione łącznie niżej wymienione warunki:
fundusz tworzony jest z zysku osiągniętego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy
równowartość środków pieniężnych odpowiadająca wartości odpisu na fundusz zostanie wpłacona w terminie nie późniejszym niż dzień dokonania odpisu na wyodrębniony tylko na ten cel:
rachunek rozliczeniowy, o którym jest mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1 Prawo bankowe
rachunek członka kasy SKOK.
Wspomniane środki finansowe nie mogą pochodzić z pożyczki i kredytu, subwencji, dopłat ani innych form wsparcia finansowego.
Podatnik, który będzie chciał skorzystać z funduszu koniecznie musi założyć specjalny rachunek inwestycyjny w Banku Gospodarstwa Krajowego lub w innym banku, który będzie miał zawartą z BGK umowę o współpracy w zakresie wymiany informacji o środkach zdeponowanych na tym rachunku.
PRZYKŁAD 2 Spółka prowadzi działalność w zakresie produkcji dystrybutorów paliw. Chcąc zwiększyć produkcję musi zakupić specjalistyczny sprzęt. Zakupione maszyny mają zautomatyzować proces produkcji i wprowadzić nowe modele dystrybutorów (środki trwałe z grupy 4). Koszt zakupu maszyn wynosi 1 000 000 zł. Spółka chce skorzystać z funduszu. Jakie warunki musi spełnić?
Odpowiedź: W pierwszej kolejności spółka musi założyć rachunek bankowy, na który wpłaci kwotę 1 000 000 zł. Powyższe środki musi sama wypracować. Nie mogą one pochodzić z kredytu, czy pożyczki ani innych form wsparcia finansowego. Środki wypracowane w poprzednim roku podatkowym będące zyskiem spółki muszą wynieść 1 000 000 zł i muszą zostać wpłacone na specjalny rachunek bankowy. Po wpłacie spółka może zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów. Fundusz daje możliwość wcześniejszego obniżenia podstawy opodatkowania poprzez samo dokonanie wpłaty na niego. Podatnicy mają możliwość jednorazowo zaliczyć wydatki na środki trwale do kosztów podatkowych. Do tej pory do KUP zaliczali tylko amortyzację (rozliczanie zakupu w czasie).
Fundusz tworzony jest ze środków pochodzących z osiągniętego zysku. Podatnik, który chce z niego skorzystać musi założyć specjalny rachunek bankowy i opracować plan inwestycyjny, który następnie musi przedłożyć do naczelnika urzędu skarbowego. Podatnik powinien wydać środki wpłacone na rachunek inwestycyjny w ciągu 3 lat licząc od daty dokonania odpisu na fundusz. Jeżeli podatnik nie wydatkuje środków z funduszu w ciągu 3 lat, to ma obowiązek ustalić przychód podatkowy.
Nakłady inwestycyjne
Przedsiębiorca korzystający z funduszu ma obowiązek w okresie, w którym z niego korzysta ponosić nakłady inwestycyjne.
Nakłady inwestycyjne to są wszystkie faktycznie poniesione w roku podatkowym:
wydatki na nabycie rzeczywiście nowych środków trwałych z grupy od 3 do 8 KŚT
wydatki na wytworzenie środków trwałych z grupy od 3 do 8 KŚT
opłaty ustalone w umowie leasingu (bez leasingu operacyjnego) w części składającej się na spłatę wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy od 3 do 8 KŚT.
PRZYKŁAD 3 Spółka akcyjna zamierza zakupić ok. 10 samochodów osobowych dla zatrudnionych przedstawicieli. W tym celu chce skorzystać ze specjalnego funduszu inwestycyjnego. Czy jeżeli środki zostaną wpłacone na specjalne konto i zostaną wydatkowane na zakup samochodów będą mogły zostać zaliczone w całości do kosztów?
Odpowiedź: Spółka nie może skorzystać z funduszu inwestycyjnego, ponieważ zakup samochodu nie może zostać rozliczony jako wydatek inwestycyjny.
Podsumowanie
Utworzenie specjalnego funduszu inwestycyjnego jest korzystnym rozwiązaniem dla podatników, zwłaszcza dla małych firm, które inwestując mogą zaliczyć same wydatki do kosztów uzyskania przychodów. Jednak mogą z niego korzystać tylko niektóre firmy, co może przełożyć się na mniejszy wzrost inwestycji.
