Założenie i rozpoczęcie działalności gospodarczej wymaga rejestracji w CEIDG. W tym celu należy wypełnić formularz CEIDG-1. Na druku należy wskazać dane dotyczące firmy oraz przedsiębiorcy, rodzaj czynności jakie będą wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zgodnie z obowiązującymi kodami PKD (Polska Klasyfikacja Działalności). Prawidłowe ustalenie kodów jest bardzo ważne i czasami może przysporzyć przedsiębiorcy pewnych trudności.
Od 1 stycznia 2008 roku osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą oraz w formie spółek (wpis do KRS) mają obowiązek wybrać kod określający rodzaj wykonywanej działalności. Kody dostępne są w wykazie kodów w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), dalej PKD 2007. Wykaz powstał na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 roku w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (Dz. u. Nr 251, poz. 1885, dalej: Rozporządzenie) na potrzeby stosowania:
w statystyce, ewidencji, dokumentacji oraz rachunkowości
w rejestrach urzędowych i systemach informatycznych administracji publicznej, głównie GUS.
Od czasu wejścia wymienionego przepisu w życie, podmioty rejestrujące działalność gospodarczą mają obowiązek zarejestrować ją zgodnie z kodami wykazanymi w PKD 2007. Prawidłowe kody należy wskazać podczas rejestracji firmy na formularzu CEIDG-1 w części 06 – „Firma przedsiębiorcy, którego dotyczy wniosek”. Przedsiębiorca powinien wskazać kody odpowiadające rodzajowi czynności, które chce wykonywać. W polu 06.2 złożonym z dziewięciu pozycji podaje się symbol zgodny z klasyfikacją. Jeżeli przedsiębiorca chce wybrać większą ilość kodów musi wskazać je w dodatkowym załączniku CEIDG-RD. Nie ma ograniczeń co do ilości podawanych kodów.
Jako pierwszy, przedsiębiorca powinien wpisać kod odpowiadający jego głównej działalności, czyli wykonywanej w sposób przeważający. Kolejne pozycje przeznaczone są dla dodatkowych kodów. Aby ustalić przeważający rodzaj działalności należy obliczyć procentowy udział poszczególnych rodzajów działalności w stosunku do wszystkich przychodów uzyskanych ze sprzedaży. W przypadku nowo zakładanej działalności bierze się pod uwagę planowany udział sprzedaży jaki przedsiębiorca ma zamiar uzyskać w trakcie funkcjonowania firmy, np.: w oparciu o biznesplan. Podczas rejestracji spółki przedsiębiorca może podać maksymalnie 10 kodów. W umowie spółki powinien znajdować się opis prowadzonej działalności bez obowiązku wpisywania kodów. Jednak podanie numeru PKD znacznie ułatwia ocenę przez sąd złożonego wniosku o wpis do KRS. Wskazany kod PKD jest podstawą do uzyskania REGON. Przedsiębiorca powinien zaktualizować kody jeżeli zakres prowadzonej przez niego działalności zmienił się lub poszerzył.
Jak prawidłowo określić kod PKD?
Szczegółowy wykaz kodów PKD znajduje się na stronie internetowej CEIDG i tam należy szukać prawidłowego numeru. Przedsiębiorca może też skorzystać z wyszukiwarki PKD dostępnej na stronie Serwisu informacyjno-usługowego dla przedsiębiorcy. Jeżeli nadal nie będzie potrafił prawidłowo go określić, to zawsze może poprosić o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek o interpretację składa się do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi. Wniosek powinien być sporządzony w formie pisemnej i zawierać dokładny opis wykonywanej działalności oraz powinien być podpisany przez wnioskodawcę lub osobę uprawnioną do jego reprezentowania. Nie ma specjalnego wzoru formularza zgłoszeniowego. Można go złożyć na kilka sposobów i w dowolnym dla przedsiębiorcy terminie:
osobiście w urzędzie
za pomocą tradycyjnej poczty
za pomocą faksu
drogą elektroniczną.
Za wniosek trzeba zapłacić. Wysokość opłaty zależy od liczby nadanych kodów PKD. Urząd na rozpatrzenie wniosku ma 30 dni, a w niektórych bardziej skomplikowanych przypadkach termin może zostać przedłużony do 60 dni.
Kody PKD – budowa
Kody posiadają strukturę składającą się z kilku poziomów. Dzielą się na:
sekcje odpowiadające różnym obszarom wykonywania działalności gospodarczej (jak np.: handel, rolnictwo), którym zostały przypisane kolejne numery alfabetu od A do U. Każdy rodzaj to pięć znaków.
sekcje dzielą się na działy oznaczone dwucyfrowo
na drugim poziomie zbiór podzielony został na 88 grup rodzajów działalności
trzeci poziom został oznaczony kodem numerycznym trzycyfrowym. Dzieli się na grupy i obejmuje 272 pozycje, które określają charakter procesu produkcji lub usługi oraz charakter odbiorcy
na poziomie czwartym (tzw. klasa) oznaczanym czterocyfrowym kodem znajduje się 615 grupowań rodzajów działalności, które wyodrębniają się na podstawie specjalizacji działalności
piąty poziom to podklasy oznaczone kodem alfanumerycznym składającym się z pięciu znaków. Na tym poziomie znajdują się 654 grupy, które wyodrębniają rodzaje działalności charakterystyczne dla polskiej gospodarki.
Sekcje podziału kodów według klasyfikacji PKD 2007 (zgodnie z załącznikiem do Rozporządzenia Rady Ministrów)
Sekcja A – Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Sekcja B – Górnictwo i wydobywanie Sekcja C – Przetwórstwo przemysłowe Sekcja D – Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Sekcja E – Dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją Sekcja F – Budownictwo Sekcja G – Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych włączając motocykle Sekcja H – Transport i gospodarka magazynowa Sekcja I – Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Sekcja J – Informacja i komunikacja Sekcja K – Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Sekcja L – Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Sekcja M – Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna Sekcja N – Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca Sekcja O – Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe zabezpieczenia narodowe Sekcja P – Edukacja Sekcja Q – Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Sekcja R – Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją Sekcja S – Pozostała działalność usługowa Sekcja T – Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników, gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby Sekcja U – Organizacje i zespoły eksterytorialne.
Numery PKD - skutki ich nadania
Prawidłowe nadanie numerów PKD ma duże znaczenie w okresie wykonywania działalności gospodarczej. Jeżeli przedsiębiorca będzie wykonywał czynności wykraczające poza obszar zgłoszonych kodów PKD, to może zostać na niego nałożona kara grzywny zgodnie z przepisami o postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Innym powodem, dla którego kod powinien być prawidłowo wybrany, to możliwość ubiegania się o wsparcie pomocowe z dotacji, czy podczas udziału w różnych przetargach. Większość ofert skierowana jest tylko w stronę przedsiębiorców wykonujących działalność z danego kodu PKD. Na skutek braku wymaganego kodu, firma przedsiębiorcy może zostać wykreślona z listy oczekujących kandydatów. W niektórych przypadkach posiadanie samego kodu nie wystarczy i przedsiębiorca będzie zobowiązany do przedstawienia dowodów na potwierdzenie posiadania prawa do wykonywania danych czynności (koncesje, zezwolenia itp.).
Kody PKD – zasady opodatkowania
Każda działalność gospodarcza podlega zasadom opodatkowania zgodnie z odpowiadającym jej kodem PKD. W art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2029 roku, poz. 2200) jest zapis mówiący, że osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej mogą opłacać zryczałtowany podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Jednak, aby tak się stało muszą być spełnione określone warunki:
przychody osób fizycznych z pozarolniczej działalności gospodarczej muszą być wymienione w art. 14 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 roku, poz. 1387 ze zm.). Powyższe dotyczy także osób fizycznych, które prowadzą działalność w formie spółki cywilnej lub jawnej
podatnik nie może osiągać przychodów z wykonywania usług wymienionych w załączniku nr 2 do powyższej ustawy, w całości, ani w części
podatnik w roku poprzedzającym rok podatkowy uzyskał przychód z działalności, o której mowa jest w ust. 1 pkt 3 powyższej ustawy, jeżeli podatnik nie osiągnie takiego przychodu, to traci prawo do opodatkowania w formie ryczałtu
podatnik w roku poprzedzającym rok podatkowy powinien:
uzyskać przychody z działalności prowadzonej wyłącznie samodzielnie w wysokości, która nie przekracza 2 000 000 euro
uzyskać przychody tylko z działalności prowadzonej w formie spółki, gdzie suma przychodów jej wspólników z tej działalności nie przekracza kwoty 200 000 euro
podatnik musi złożyć pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy do Naczelnika Urzędu Skarbowego właściwego dla miejsca zamieszkania podatnika, jednak nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego.
Od stycznia 2018 roku można zarejestrować działalność w wybranych bankach za pomocą bankowości elektronicznej. Usługa jest bezpłatna, a bank zapewnia wszystkie narzędzia potrzebne w procesie rejestracyjnym (dostęp do bankowości elektronicznej, formularz rejestracji firmy, Profil Zaufany).
