Jakie środki trwałe podlegają amortyzacji?
Amortyzacji podlegają środki trwałe będące własnością albo współwłasnością podatnika. Wymagane jest ich nabycie albo wytworzenie we własnym zakresie, kompletne oraz zdatne do użytku w dniu, kiedy zostają przyjęte do używania:- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością;
- maszyny, urządzenia i środki transportu;
- inne przedmioty.
Całkowita amortyzacja przy ulepszeniu środka trwałego
Środki trwałe są zaliczane do majątku firmy i podlegają amortyzacji, czyli koszty związane z wprowadzeniem do ewidencji środków trwałych zostają rozłożone w czasie. Amortyzacja oznacza rozłożenie w czasie kosztów związanych z wprowadzeniem do ewidencji środków trwałych określonych składników majątku. Amortyzuje się je do końca miesiąca, kiedy wystąpi zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową albo, kiedy postawiono je w stan likwidacji, zbyto bądź zauważono ich niedobór.
Sam podatnik wybiera metodę amortyzacji
Art. 22h ust 2 podaje, iż podatnicy dokonują wyboru 1 z metod amortyzacji podanej w art. 22i-22k dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji. Jeżeli środek trwały zostanie ulepszony, metoda amortyzacji nie zostaje zmieniona.
Dla dwukrotnych ulepszeń, wartość początkowa musi zostać zwiększona już w pierwszym miesiącu i od podwyższonej wartości początkowej naliczane zostają następne odpisy amortyzacyjne, liczone od miesiąca następującego po miesiącu wykonania pierwszego ulepszenia.
Po kolejnym ulepszeniu, podatnik ponownie zwiększa wartość początkową środka trwałego. Podwyższona wartość stanowi podstawę do naliczenia następnych odpisów amortyzacyjnych, liczonych od miesiąca, który następuje po miesiącu wykonania kolejnego ulepszenia.Maksymalna kwota wydatków na ulepszenie w kosztach
Art. 22q ust. 17 updof oraz art. 16q ust. 13 updop podaje, iż w sytuacji kiedy środki trwałe ulegną ulepszeniu, ich wartość początkowa zostaje zwiększona o sumę wydatków, jakie poniesiono na ulepszenie, również o wydatki na nabycie części składowych albo peryferyjnych, gdy jednostkowa cena nabycia jest większa od kwoty 10.000 zł. Środki mogą zostać przebudowane, rozbudowane, poddane rekonstrukcji, adaptacji albo modernizacji w danym roku podatkowym, dzięki czemu wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do użytkowania wzrasta. Wzrost zostaje określony poprzez okres używania, zdolności wytwórcze, a także jakość produktów uzyskiwanych z wykorzystaniem poprawionych środków trwałych i kosztów ich eksploatacji.
Wydatki na ulepszenie środka trwałego podnoszą wartość początkową, jeżeli wartość nakładów jest większa niż 10.000 zł. Wydatki są dodawane do kosztów uzyskania przychodów, czyli podatnicy nie decydują o przedmiotowym zakresie. Oznacza to, że wydatki poniżej 10.000 zł są klasyfikowane jako koszty uzyskania przychodów.Wydatki na ulepszenie środka trwałego ponad 10.000 zł
Po przekroczeniu kwoty 10.000 zł na ulepszenie środka trwałego, na skutek następnego ulepszenia wartość początkowa zostaje podwyższona w okresie, kiedy limit jest przekroczony. Na skutek tego niezbędne jest skorygowanie kosztów uzyskania przychodu. Art. 22 ust. 7c updop oraz art. 15 ust. 4i updop podają, iż korekta kosztu uzyskania przychodów, wliczając do tego odpisy amortyzacyjne, gdy nie następuje na skutek błędu rachunkowego albo innej oczywistej pomyłki, korekta odbywa się na skutek zmniejszenia albo zwiększenia kosztów uzyskania przychodów, które występują w okresie rozliczeniowym, kiedy uzyskano fakturę korygującą albo gdy występuje brak faktury lub innego dokumentu, który potwierdza przyczyny korekty. Obowiązkiem podatnika jest powiększenie przychodów o kwotę, o którą nie pomniejszono kosztów uzyskania przychodów. Oznacza to, iż wydatki na ulepszenie budynku mieszkalnego, które zwiększyły jego wartość początkową nie są bezpośrednio kosztem uzyskania przychodu, ale są kwalifikowane jako koszty, dzięki odpisom amortyzacyjnym, z zastrzeżeniem iż amortyzacja nie jest dozwolona dla budynków mieszkalnych.
PRZYKŁAD 1Wartość początkowa używanej od 2023 roku maszyny wynosi 20.000 zł. Urządzenie jest amortyzowane metodą liniową o stawce amortyzacyjnej 10%.
W 2024 roku przedsiębiorca uregulował wydatki modernizacyjne w kwocie 12.000 zł, a dwa miesiące później w kwocie 18.000 zł. Miesięczny odpis amortyzacyjny to kwota 2.000 zł (20.000 x 10%). Z kolei 2.000 zł/12 = 166,66 zł.
Po dokonaniu pierwszej modernizacji, wartość początkowa maszyny powinna wzrosnąć o 12.000 zł, czyli odpisy amortyzacyjne są naliczane od kwoty 32.000 zł. W celu ustalenia miesięcznego odpisu amortyzacyjnego należy 32.000 x 10% - 3.200 zł. W dalszej kolejności 3.200 zł /12 = 266,66 zł.
Po kolejnym ulepszeniu, wartość początkowa maszyny zwiększy się o kolejne 18.000 zł, czyli odpisy amortyzacyjne są naliczane od kwoty 50.000 zł.
Miesięczny odpis amortyzacyjny to 50 000 zł x 10% = 5000 zł, czyli 5000 zł / 12 = 416,66 zł.
PRZYKŁAD 2Pani Julia kilka lat temu zakupiła maszynę, która służy w jej działalności gospodarczej. Wartość początkowa to 35.000 zł, jednakże w chwili ulepszenia maszyny, wartość wzrosła o 5 000 zł. Wydatki nie przekroczyły 10.000 zł, dlatego przedsiębiorca wprowadziła je do kosztów uzyskania przychodów. Jednakże w tym roku wydała kolejne 8 tysięcy na modernizację urządzenia, czyli przekroczyła kwotę 10.000 zł. Konieczne jest podwyższenie wartości użytkowej maszyny, która jest wprowadzona do ewidencji środków trwałych względem wartości z dnia przyjęcia środka trwałego do użytkowania w firmie. Wartość wzrośnie o 13.000 zł, a koszty uzyskania przychodów trzeba zmniejszyć o 5.000 zł.
Podstawą do wykonania odpisów amortyzacyjnej jest więc kwota 48.000 zł, czyli 35.000 + 5.000 zł + 8.000 zł.
Data publikacji: 2024-08-19, autor: FakturaXL
