Kto może skorzystać z ubezpieczenia w KRUS-ie?
Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników z mocy ustawy ubezpieczeniu emerytalno-rentowego w KRUS-ie wskazuje na następujące podmioty, które mogą ubezpieczać się w KRUS-ie:- rolnik, którego gospodarstwo przekracza 1 ha przeliczeniowego obszaru użytków rolnych albo działu specjalnego,
- domownik rolnika,
- osoby uzyskującej rentę strukturalną współfinansowaną ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej lub ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich,
- małżonek osoby opisanej we wcześniejszym punkcie, w przypadku gdy renta strukturalna współfinansowana ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej lub ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich wypłacana jest ze zwiększeniem na tego małżonka.
Kluczowe znaczenie pozwalające na ubezpieczenie w KRUS-ie odgrywa własność gruntów rolnych, których powierzchnia musi być większa od 1 ha przeliczeniowego. Zgodnie z obowiązującymi przepisami ubezpieczony może być właścicielem gruntu, współwłaścicielem, dzierżawcą, współdzierżawcą.
Podmioty, które wykazują mniejszy niż 1 ha przeliczeniowy obszaru nieruchomości rolnej, również mogą wnioskować o ubezpieczenie w KRUS-ie, ale jest to ich decyzja.
Klasa gruntu nie jest ważna, ale jest często weryfikowana w trakcie sprawdzania zgłoszenia do ubezpieczenia.
PRZYKŁAD 1Czy współwłaściciel gruntu rolnego o powierzchni 1,2 ha przeliczeniowego mający udział w wysokości 1/20 prawa własności w nieruchomości może ubezpieczać się w KRUS-ie?
Zgodnie z przepisami nie ma przeciwwskazań, żeby podmiot ubezpieczał się w KRUS-ie, gdyż wielkość gruntów jest większa od 1 ha.
PRZYKŁAD 2
Czy dzierżawca gruntu rolnego, którego powierzchnia wynosi 0,99 ha, podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu w KRUS-ie?
Nie ma on obowiązku ubezpieczać się w KRUS-ie, gdyż wielkość gruntu rolnego nie jest równa ani nie przekracza 1 ha. Jednak nie ma przeciwwskazań, żeby dzierżawca zdecydował się na dobrowolny KRUS.
W jaki sposób odbywa się zgłoszenie do KRUS-u?
Aby ubezpieczyć się w KRUS-ie, trzeba dostarczyć do urzędu wymagany wniosek o objęcie wnioskodawcy ubezpieczeniem – może być ono dobrowolne albo obowiązkowe.
Do jednostki KRUS-u muszą dotrzeć wymienione poniżej dokumenty:- druk zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego rolników (formularz można pobrać na stronie internetowej KRUS-u),
- druk zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego rolników (formularz można pobrać na stronie internetowej KRUS-u),
- dowód dokumentujący nabycie gruntów rolnych – np. umowa dzierżawy, umowa sprzedaży, umowa darowizny, akt poświadczenia dziedziczenia, sądowe postanowienie w sprawie stwierdzenia nabycia spadku,
- zaświadczenie z urzędu gminy (właściwej ze względu na miejsce położenia gruntu rolnego) o powierzchni gospodarstwa rolnego wyrażonego w hektarach fizycznych i przeliczeniowych,
- zaświadczenie z ZUS-u o okresach podlegania ubezpieczeniom społecznym, a jeżeli podpisana została umowa zlecenia – zaświadczenie wzbogacone w wykazaną miesięczną podstawę wymiaru składek,
- akt małżeństwa oraz zaświadczenie z ZUS-u o okresach ubezpieczenia małżonka – jeżeli rolnik zgłaszający się do KRUS-u jest w związku małżeńskim.
Wymienione dokumenty muszą zostać dostarczone do wybranej placówki terenowej KRUS-u. Trzeba zaznaczyć, że nie musi ona znajdywać się w tej samej miejscowości, co miejsce zamieszkania ubezpieczonego czy najbliższej placówce. Zgodnie z przepisami dokumenty dostarcza się osobiście, listem poleconym albo internetowo z wykorzystaniem portalu e-PUAP. W ostatnim przypadku trzeba podpisać dokumenty profilem zaufanym albo certyfikowanym podpisem elektronicznym.
Jeżeli osoba jest zobowiązana do zgłoszenia do KRUS-u, musi wykonać rejestrację w terminie 14 dni, liczonych od momentu nabycia gruntów rolnych.
Za przykład można wskazać sytuację, kiedy dana osoba uzyskała udział we współwłasności nieruchomości rolnej o powierzchni większej niż 1 ha. Darowizna została przekazana 22 lutego 2023 roku. Zgodnie z wymogami ustawodawcy zgłoszenie do KRUS-u musi nastąpić najpóźniej 8 marca 2023 roku.
Nie można ubezpieczać się równocześnie w ZUS-ie i KRUS-ie. Jeżeli osoba zobowiązana do rejestracji w KRUS-ie pracuje na podstawie umowy o pracę albo podlega oskładkowanej umowie zlecenia, musi zacząć od wypowiedzenia umowy. Brak ubezpieczeń jest obowiązkowy także w momencie nabycia gruntu rolnego – dotyczy to zarówno podpisania umowy sprzedaży, jak i umowy darowizny. Ubezpieczenie musi zostać wypowiedziane również przed złożeniem wniosku o objęcie ubezpieczeniem. Dopiero gdy spełnione zostaną wszystkie warunki, można przystąpić do ubezpieczenia się w KRUS-ie.Jak wygląda rejestracja w KRUS-ie?
Kiedy wniosek dotrze do pracownika KRUS-u, jest on wnikliwie analizowany. Brak błędów i wystarczające informacje sprawiają, że rozpatrzenie wniosku i wydanie decyzji nastąpi w terminie 30 dni, od chwili uzyskania kompletu dokumentów. Wszelkie pomyłki czy braki muszą zostać uzupełnione. Rolnik może otrzymać informację w formie pisemnej, telefonicznie, elektronicznie, stąd bardzo przydatne jest podanie we wniosku numeru telefonu albo adresu poczty elektronicznej. Brak uzupełnienia nieścisłości czy dostarczenia wymaganych dokumentów albo spełnienia innych próśb urzędników jest jednoznaczne z odrzuceniem wniosku.
Kiedy minie 30 dni, jakie ma KRUS na weryfikację wniosku, dochodzi do wydania decyzji administracyjnej. W dokumencie znajdują się informacje, czy dana osoba spełniła wszystkie wymogi i jest uznana za rolnika, a także objęta ubezpieczeniem społecznym. Decyzja może zostać dostarczona we wcześniejszym terminie i jest doręczana listem poleconym.
Odmowna decyzja KRUS-u również zostaje przekazana wnioskodawcy. W takim przypadku nie ma przeciwwskazań, aby wnioskodawca odwoływał się od decyzji – tą informację również podaje urząd. KRUS wskazuje, w jakim terminie może nastąpić odwołanie (to prawo, a nie obowiązek wnioskodawcy).
Uzyskanie pozytywnej decyzji wiąże się z obowiązkiem regulowania składek na ubezpieczenie społeczne. Dokument zawiera kwotę oraz częstotliwość regulowania płatności. Obowiązują okresy kwartalne, a wysokość jest uwarunkowana wielkością gruntu rolnego stanowiącego podstawę do ubezpieczenia. Ustawodawca zabrania regulowania wyższych składek do KRUS-u. Takie prawo mają osoby ubezpieczone w ZUS-ie. Kluczowym czynnikiem warunkującym wysokość ubezpieczenia jest powierzchnia nieruchomości rolnych.
Kiedy wnioskodawca otrzyma już decyzję z KRUS-u, ma prawo wrócić do zatrudnienia, które zostało przerwane, czyli podpisać umowę o pracę albo oskładkowaną umowę zlecenia. Warunkiem ubezpieczenia w KRUS-ie i kontynuowania pracy jest wymagana wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia, które nie może być większe od minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku. Po przekroczeniu wyznaczonej kwoty rolnik nie może być dłużej ubezpieczany w KRUS-ie.
Po zawarciu stosunku pracy albo podpisaniu umowy zlecenia, stosowna informacja musi zostać doręczona do KRUS-u. Może to zostać wykonane osobiście przez ubezpieczonego, listownie albo z wykorzystaniem platformy e-PUAP. Jeżeli umowa zostanie rozwiązana, informacja również trafia do ubezpieczyciela.Zgłoszenie do KRUS-u – kilka słów podsumowania
Zgłoszenie do KRUS-u jest uwarunkowane nabyciem gruntów rolnych oraz ich wielkością, gdyż muszą przekraczać 1 ha przeliczeniowy. Jeżeli nieruchomości są mniejsze albo są dzierżawione, nie ma przeciwwskazań, żeby zdecydować się na ubezpieczenie w KRUS-ie, ale ostateczna decyzja zależy od urzędu.
Zgłoszenie musi zostać rozpoczęte dostarczeniem do KRUS-u wszystkim wymaganych dokumentów i niezbędnych załączników. Po zakończeniu procedury administracyjnej można uzyskać decyzję stanowiącą podstawę do ubezpieczenia społecznego rolnika albo odmowę. W drugim przypadku rolnik ma prawo odwoływać się od decyzji KRUS-u.
Data publikacji: 2023-05-29, autor: FakturaXL