Przedsiębiorcy zobowiązani są do obliczenia i przekazywania do urzędu skarbowego każdego miesiąca zaliczek na podatek dochodowy. Sposób obliczenia zaliczki zależy od wybranej formy opodatkowania.
Obliczanie podatku dochodowego wg skali podatkowej od 2022 roku
Forma opodatkowania wg skali podatkowej jest najczęściej wybieraną formą opodatkowania przez przedsiębiorców. W ten sposób rozliczają się też osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę.
Podatek płacony jest wg dwustopniowej skali podatkowej:
I próg podatkowy, do kwoty dochodu 120 000 zł – 12%
II próg podatkowy, powyżej 120 000 zł kwoty dochodu – 32% od nadwyżki.
Podatnik może odliczyć od dochodu składki na ubezpieczenia społeczne oraz kwotę zmniejszającą podatek (3 600 zł). W celu obliczenia podatku dochodowego za dany okres rozliczeniowy należy wykonać następujące czynności:
od kwoty przychodu od początku roku odejmuje się poniesione koszty od początku roku – otrzymany wynik jest dochodem
od kwoty dochodu odejmuje się możliwą do rozliczenia stratę z ubiegłych lat i sumę zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne w roku podatkowym, pod warunkiem, że wcześniej nie zostały zaliczone do kosztów w KPiR. Dochód do opodatkowania należy zaokrąglić do pełnych złotych
podstawę opodatkowania mnoży się przez stawkę podatku 12% (do kwoty dochodu 120 000 zł) oraz przez stawkę 32% jeżeli dochód przekroczy limit 120 000 zł – wynik jest podatkiem należnym za cały rok
od kwoty podatku należnego od początku roku odejmuje się zaliczki zapłacone w poprzednich miesiącach i kwotę zmniejszającą podatek – wynik jest kwotą podatku za dany okres rozliczeniowy
zaliczkę za dany okres rozliczeniowy należy zaokrąglić do pełnych złotych – uzyskana kwota podlega wpłacie do urzędu skarbowego.
Do końca 2021 roku podatek wg skali podatkowej płacony był w wysokości 17% do kwoty dochodu 85 528 zł. Powyżej tej kwoty podatek wynosił 32%. Od dochodu przedsiębiorca mógł odliczyć zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne. Od podatku można było odliczyć opłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy ich wymiaru oraz kwotę zmniejszającą podatek.
Podatek dochodowy – obliczanie podatku liniowego
Stawka podatku liniowego wynosi 19%. Forma opodatkowania wybierana najczęściej przez przedsiębiorców osiągających wysokie dochody. W tym przypadku przedsiębiorca ma prawo odliczyć od dochodu tylko składki na ubezpieczenia społeczne. Do końca 2021 roku podatnik mógł odliczyć od podatku część składki zdrowotnej. W tej chwili nie ma takiej możliwości. Przedsiębiorca nie odliczy też kwoty wolnej od podatku.
Przy podatku liniowym, podatek oblicza się w następujący sposób:
od kwoty przychodu od początku roku odejmuje się koszty od początku roku – otrzymany wynik jest dochodem
od kwoty dochodu odejmuje się możliwą do rozliczenia stratę z ubiegłych lat i sumę zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne zapłacone w danym roku podatkowym, pod warunkiem, że nie zostały zaliczone do kosztów w KPiR – dochód do opodatkowania zaokrągla się do pełnych złotych • podstawę opodatkowania mnoży się przez stawkę podatku 19% - wynik jest kwotą podatku
od kwoty podatku należnego od początku roku odejmuje się zaliczki zapłacone w poprzednich miesiącach – wynik jest kwotą podatku za dany okres rozliczeniowy
zaliczkę należy zaokrąglić do pełnych złotych – kwota podlegająca wpłacie do urzędu skarbowego.
Do końca 2021 roku od podatku można było odliczyć kwotę zsumowanych i opłaconych składek zdrowotnych w wysokości 7,75% od podstawy opodatkowania.
Obliczanie zryczałtowanego podatku dochodowego
Przedsiębiorca, który wybrał ryczałt za formę opodatkowania ma obowiązek prowadzenia ewidencji przychodów. W tym przypadku podatek należny do wpłaty do urzędu skarbowego obliczany jest na podstawie osiągniętych przychodów w danym miesiącu. Przychody mogą zostać pomniejszone o zapłacone w danym okresie rozliczeniowym składki na ubezpieczenia społeczne. Zaliczkę na zryczałtowany podatek dochodowy oblicza się następująco:
przychody uzyskane w różnych stawkach ryczałtu dzieli się na łączny przychód osiągnięty w danym miesiącu – w ten sposób wylicza się proporcję sprzedaży danej stawki do całości
obliczanie składki społecznej do odliczenia (suma składek społecznych zapłaconych w miesiącu, w którym liczony jest podatek i składek społecznych niewykorzystanych w poprzednich miesiącach
od kwoty przychodu danej stawki odejmuje się składkę społeczną i połowę składki zdrowotnej do odliczenia, najpierw należy ją pomnożyć przez wyliczoną proporcję sprzedaży danej stawki do całości kwoty – uzyskany wynik stanowi podstawę opodatkowania dla danej stawki, należy go zaokrąglić
podstawę opodatkowania dla danej stawki mnoży się przez stawkę – wynik jest podatkiem podlegającym wpłacie do urzędu skarbowego. Podatek należy zaokrąglić do pełnych złotych.
Wykaz stawek dla przychodów dla konkretnego rodzaju działalności znajduje się w załączniku do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Do końca 2021 roku od zsumowanej kwoty podatku do opłacenia odejmowana była kwota opłaconej w danym okresie rozliczeniowym składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy ubezpieczenia zdrowotnego, a także składki z poprzednich miesięcy danego roku, które wcześniej nie były odjęte. Odjęta składka zdrowotna pomniejszała przychód przedsiębiorcy. Aktualnie można odjąć 50% zapłaconej składki.
PRZYKŁAD 1 Przedsiębiorca wybrał jako formę rozliczenia podatku, zasady ogólne. W marcu przychód razem z kosztami kształtował się następująco:
przychód marca od początku roku narastająco – 130 000 zł
koszty – 5 000 zł
opłacone składki na ubezpieczenia społeczne łącznie z marcem – 1 996,74 zł
łączna kwota opłaconych zaliczek na podatek dochodowy – 19 000 zł.
Zaliczka podatku za marzec:
130 000 zł – 5 000 zł = 125 000 zł
125 000 zł – 1 996,74 zł = 123 003 zł
120 000 zł x 12% = 14 400 zł
3 003 zł x 32% = 960,96 zł
14 400 zł + 960,96 zł – 3 600 zł = 11 760,96 zł, po zaokrągleniu 11 761 zł. – wysokość zaliczki na podatek za marzec.
PRZYKŁAD 2 Przedsiębiorca rozlicza działalność podatkiem liniowym.
wysokość przychodów w czerwcu od początku roku – 25 000 zł
koszty – 4 000 zł
składki na ubezpieczenia społeczne w czerwcu – 199,34 zł
składka zdrowotna – 319,94 zł, w tym do odliczenia 275,51 zł
składki na ubezpieczenia społeczne opłacone do czerwca – 996,70 zł
składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacone do czerwca 1 358,03 zł
strata z ubiegłych lat – 1 000 zł
suma opłaconych zaliczek na podatek dochodowy od początku roku – 1 351,00 zł
Obliczanie zaliczki na podatek dochodowy za czerwiec:
